کعبه

خلاصه :

کَعْبه بنایی مکعب‌شکل واقع در مسجدالحرام در شهر مکه، که مهم‌ترین عبادت‎گاه و قبله مسلمانان است. مسلمانان در هنگام نماز رو به سوی این بنا می‌ایستند و طواف کردن بر گرد آن، از جمله ارکان فریضه حج است. بنابر آیات قرآنی و روایات اسلامی، حضرت ابراهیم (ع) و فرزندش اسماعیل به امر خدا کعبه را بنا نهادند، گرچه در بعضی نقل‌ها تاریخ ساخت آن را به زمان حضرت آدم (ع) و یا حتی پیش از آن نیز بازمی‌گردانند. تدبیر حضرت محمد (ص) در ماجرای نصب حجرالاسود و تولد امام علی (ع)، از رویدادهای مهم مربوط به اسلام هستند که در کعبه رخ داده‌اند. نام‌های کعبه لفظ کعبه در لغت به معنای خانه مربعی شکل است. خانه خدا نیز به دلیل مربعی شکل بودن کعبه نامیده شده است.[۱] از جمله مشهورترین نام‌های این بنا بیت الله (خانه خدا)‌ است. نام‌های دیگر کعبه در قرآن، البیت،[۲] البیت‌الحرام،[۳] البیت‌العتیق،[۴] و البیت‌المحرم[۵] است. و مسجد و محوطه اطراف آن را «المسجد‌الحرام» گویند. بر اساس نقل دایرةالمعارف فارسی در زمان‌های بسیار قدیم، کعبه به نام‌های دیگری چون قادِس، ناذِر و القریةالقدیمة نیز خوانده می‌شد.[۶]