مهارت کنترل خشم ۳

خلاصه :

- راه های سالم برای کنترل عصبانیت آموزش دهید

کودکان نیاز دارند راه های مناسب غلبه بر عصبانیت را یاد بگیرند. و بهتر است به جای اینکه بگوییم برادرت را نزن و به آنها بگوییم که چه کار کن وقتی احساس عصبانیت می کنی. و وقتی شما از شیوه گوشه نشانی به عنوان قانون استفاده می کنید تا تنبیه، کودک یاد می گیرد که در اوج عصبانیت در گوشه ای آرام بگیرد تا عصبانیتش فروکش کند.

از همه مهمتر اینکه به او راههای غلبه بر عصبانیتش را یاد دهید:

مثلاً وقتی خیلی عصبانی است محل مناقشه را ترک کند،

یا چند دقیقه به خود فرصت دهد تا حالش بهتر شود،

یا به صورت کلامی از خود دفاع کند،

مثلاً به خواهرش بگوید: «اصلاً از کارت خوشم نیامد.

یا با ریلکسیشن خود را آرام سازد.

مثلاً از او بخواهید حالا مثل ماکارونی نپخته خودت را سخت کن و حالا مثل ماکارونی پخته بدنت را شل شل کن. یا مهارت های حل مسئله را به او آموزش دهید مثلاً به او یاد دهید که به جای رفتار پرخاشگرانه اول چند نفس عمیق کشیده و تا عدد ۱۰ بشمارد دوباره نفس عمیق بکشد و فکر کند که با چه روشی این مشکل را حل کند.

شما می بایست راههای حل مسئله را به کودک یاد دهید.

۵- اگر لازم بود پیامدهای رفتاری را دنبال کنید.

کودکان باید وقتی که قوانین غلبه بر عصبانیت را دنبال می کنند پیامدهای مثبت دریافت کنند و وقتی نقض قوانین می کنند پیامدهای منفی دریافت کنند. پیامدهای مثبت می بایست رعایت شود تا رفتار کودک ادامه یابد. البته استفاده از مهارت ها در مدیریت و کنترل خشم کودکان اثر مطلوب دارد. البته بکارگیری پیامدهای رفتاری بستگی به سن کودکتان دارد. خیلی طبیعی است اگر کودکتان بتواند در موقعیتی عصبانیت خود را کنترل کند و در موقعیتی دیگر نتواند اما بپذیرد در موقعیتی عصبانیت خود را کنترل کند و در موقعیتی دیگر نتواند اما بپذیرد که نباید آن را انجام می داده است.

بازی بادکنک‌های خشم
بازی‌ای به نام «بادکنک‌های خشم» وجود دارد که هدف آن کنترل خشم کودکان تکانشی است. در این بازی به بچه‌ها آموزش می‌دهیم تا از طریق حفظ آرامش و کنترل تنفس و خشم خود آرامش پیدا کنند.

بچه‌ها در هنگام خشم، بادکنکی را باد می‌کنند و بعد از پر شدن در آن را محکم نگه می‌دارند، سپس با جسم نوک‌تیزی آن را می‌ترکانند. برای این کار باید از بادکنک‌های ضخیم استفاده کرد تا هنگام ترکیدن صدای بیشتری ایجاد کند. وقتی بادکنک‌ می‌ترکد بچه‌ها می‌ترسند و خودشان را عقب می‌کشند در این هنگام می‌توان به آنها آموزش داد که این کار می‌تواند خطرناک باشد و تکه‌های آن به سر و صورت دیگران پرتاب شود یا کسی از صدای مهیب آن بترسد.

‌بعد از این مرحله از کودک می‌خواهیم تا چند نفس عمیق بکشد . سپس چند بادکنک دیگر به او می‌دهیم و از او می‌خواهیم آنها را باد کند و هوای درون بادکنک را به آرامی خارج سازد طوری که کسی نترسد و خطری متوجه کسی نشود.

بعد از این مراحل به کودک آموزش می‌دهیم که وقتی خشمگین می‌شود به آرامی نفس بکشد بر خشم خود فائق آید و تصمیم مناسبی بگیرد. این بازی ساده اما معجزه‌آسا است.

بازی پاره پاره کردن روزنامه

در بازی «پاره پاره کردن روزنامه» از بچه‌هایی که پرخاشگر هستند و زبان عشقشان لمسی است می‌خواهیم تا که بعد از اتمام بازی تمام کاغذ‌پاره‌ها را جمع می‌کنند. سپس چندین روزنامه باطله به آنها می‌دهد و از آنها می‌خواهیم تا به شیوه‌ای که خودش آموزش می‌دهد روزنامه‌ها را تکه تکه کنند، آنها را به هوا بریزند و با صدای بلند هورا و فریاد بکشند.

دو سه دقیقه بعد، بچه‌ها دچار تغییرات هیجانی می‌شوند که تأثیر آن در کنترل خشم و پرخاشگری آنها موثر است.

بچه‌ها باید در انتهای بازی کاغذهای باطله را جمع ‌کنند. این بازی موجب ارتباط موثر دانش‌آموزان با معلم می‌شود و احساس صمیمیت را بین آنها بیشتر می‌کند که این بازی ارتباط بین فردی دانش آموزان را با معلم برای حل مشکلات فردی و خانوادگی تقویت می‌کند.

بازی لاک‌پشت ماورا

این بازی نیز برای بچه‌هایی که زود خشمگین می‌شوند و تکانشی عمل می‌کنند موثر است.

اساس این روش «قصه‌درمانی» است. به کودک می گوییم بچه لاک‌پشتی در گذشته زندگی می‌کرده که زود عصبانی می‌شده است. روزی پدر‌بزرگش او را صدا می‌زند و الگوهایی به او یاد می‌دهد. سپس به انجام مراحل درمان می پردازیم. مرحله اول این است که وقتی کودک عصبانی می‌شود با همان حالت صحنه را ترک کند و بعد که از جمع خارج شد مقداری فکر کند که باید آرام شود و خود را کنترل کند.

در مرحله دوم چند نفس عمیق بکشد و در مرحله بعد به او آموزش می‌دهیم که دستش را روی شکمش بگذارد، 3 ثانیه نفسش را حبس کند و سپس با سه شماره هوای درون ریه هایش را خارج کند. در مرحله چهارم فکر کند که در آن صحنه چه کاری می‌توانسته انجام دهد.

مرحله پنجم به بازگشت کودک در جمع و گروه مربوط می‌شود. این بازی نیز در کنترل خشم و پرخاشگری کودکان تکانشی بسیار موثر است.

وی خاطر نشان کرد: زبان عشق کودکان متفاوت است و به 5 نوع دیداری،‌ شنیداری، لمسی(حسی)،‌ ایثار و وقت گذاشتن تقسیم شود که والدین و اولیاء مدرسه باید آنها را بشناسند.

بازی با گل یا خمیر

برای سنین ۳ تا ۱۱ سال

کودکان از بازی با گل یا خمیر لذت می برند چرا که بازی با آنها از نظر حس لامسه لذت بخش است و در ضمن می توانند هر طور که بخواهند به آنها شکل دهند،تغییرش دهند و هر وقت که مایل بودند خرابش کنند. گرد کردن و شکل ساختن از آنها، روزنه ای برای برون ریزی احساسات پرخاشگری است. کار با گل و خمیر، ظاهرا بیان احساسات و مفاهیم مربوط به آن را تسهیل می کند.