عطارد

خلاصه :

عُطارِد نزدیک‌ترین سیاره به خورشید در منظومهٔ شمسی است. این نام عربی است و تلفظ درست آن عُطارِد است اما در بین فارسی‌زبانان عَطّارُد هم گفته می‌شود، در قدیم آن را «ذوجسدین» نیز نامیده‌اند. نام آن در فارسی باستان، «تیر» بوده‌است و در همه زبان‌های اروپایی به آن «مِرکوری» گفته می‌شود.

عطارد تندروترین سیارهٔ منظومهٔ شمسی است که با سرعتی حدود ۴۸ کیلومتر بر ثانیه، هر ۸۸ روز یک بار خورشید را دور می‌زندعطارد کوچک‌ترین سیارهٔ منظومهٔ شمسی است . این سیاره قمری ندارد .مدت زمان چرخش سیاره ی،( دقیقا ۸۷،۹۶۹) که یعنی یک سال عطارد تنها ۸۸ روز زمینی میباشد. در این دوره از سال، درجه حرارت عطارد تفاوت بسیاری میکند – از منفی ۱۹۳.۱۵ تا ۴۲۶.۸۵ درجه ی سانتی گراد متغیر میباشد. با این حال، به دلیل تفاوت در فاصله از خورشید و چرخش به دور خودش، اجسام در یک سمت آن به مدت طولانی با دمای بسیار بالا مواجه می شوند و در سمت دیگر شبهای بسیار طولانی را سپری میکنند. شیب محوری کم عطارد (۰.۰۳۴°) و سرعت چرخش مداری آن نشان دهنده این امر است که هیچ فصلی بر روی عطارد دیده نمیشود. به طور کلی، بخشی از سال در یک سمت سیاره همچون جهنم داغ و سمت دیگر بسیار سرد میباشد. عطارد درست مانند زمین از سنگ و خاک تشکیل شده اند.  طول عطارد 4,879.4 kmاست از این رو سیاره‌ای گریزپاست که دیدنش آسان نیست و به همین دلیل است که شاید، ایرانیان باستان آن را «تیر» نامیده و در یونان «مرکوری» یا «پیک خدایان» لقبش داده بودند. عطارد کوچک‌ترین و درونی‌ترین سیارهٔ منظومهٔ شمسی است و مانند سیارهٔ زهره در بخش درونی مدار زمین به دور خورشید قرار گرفته‌است. این سیاره قمر ندارد و سطح رو به خورشیدِ آن بسیار داغ و رویهٔ پشت به خورشید آن بسیار سرد است. عطارد مدار انتقالی خود را در ۸۷٫۹۷ روز زمینی می‌پیماید. مشاهدهٔ عطارد از زمین هرگز از ۲۸ درجه فاصله زاویه‌ای فراتر نمی‌رود. در نتیجهٔ این نزدیکی به خورشید این سیاره فقط پس از غروب خورشید در افق شرقی قبل از طلوع آفتاب؛ معمولاً در شرایط گرگ و میش، در نزدیکی افق غربی قابل دیده‌شدن است. در این زمان، ممکن است به صورت یک ستارهٔ روشن به نظر برسد، اما مشاهدهٔ آن اغلب به مراتب دشوارتر از مشاهدهٔ سیارهٔ زهره است. عطارد در طول دوره تناوب مداری خود، طیف کاملی از گام‌های سیاره‌ای را، مانند زهره و ماه، به نمایش می‌گذارد که به صورت تلسکوپی از زمین می‌تواند تماشا و پیگیری شود. طول دورهٔ تناوب مداری این گام‌های عطارد (همزمانی با توجه به جابه‌جایی زمین) در حدود ۱۱۶ روز است