مقالات
چهارشنبه سوری
چهارشنبه سوری
خلاصه :
چهارشنبهسوری
جشن آتش در واقع پیشدرآمد جشن نوروز است که نوید دهنده رسیدن بهار و تازه شدن طبیعت است. کوروش نیکنام، موبد زرتشتی و پژوهشگر در اینباره میگوید: «ما زرتشتیان در کوچهها آتش روشن نمیکنیم و پریدن از روی آتش را زشت میدانیم».[۵۱]
در سالهای اخیر، رسانههای ایران توجّه زیادی به خطرات احتمالی ناشی از استفاده از مواد آتشزا و انفجاری نشان میدهند.[۵۲]
جهانگیر اوشیدری موبد موبدان ایران مینویسد: «شک نیست که افتادن این آتشافروزی به شب آخرین چهارشنبه سال، پس از اسلام است، چه، ایرانیان باستان شنبه و آدینه نداشتند. چون روز چهارشنبه نزد اعراب روز شوم و نحسی بود لذا برای رفع نحسی اقداماتی میکردند؛ بنابراین چهارشنبه سوری جزو جشنهای ایران باستان نیست.»[۵۳]
سید علی خامنهای رهبری ایران نیز بارها این مراسم را نکوهش کردهست. او در سخنرانی نوروزی خود در حرم رضوی به سال ۱۳۷۸ ضمن تقدیر و ستایش مراسم عید نوروز، چهارشنبهسوری را نکوهش کرد. وی قرینهای برای اثبات مدعای خود آورد و گفت که دستگاههای تبلیغاتی بیگانه [در آن سال] برای سال تحویل چیز زیادی نگفتند ولی برای چهارشنبهسوری همه صحبت کردند و این درست نقطهٔ مقابل اسلام است.[۵۴] وی همچنین در دیدار با جمعی از کارگردانان در سال ۱۳۸۵ از ایشان خواست که ارزشهای ملی و دینی را تقویت کنند و افزود: «وقتی ارزش ملی میگوییم ذهن نباید فوراً به سمت چهارشنبهسوری برود. ارزش ملی یعنی احساس استقلال یک ملت، استقلال فرهنگی»[۵۵] در اسفندماه سال ۱۳۸۸، او در پاسخ به سؤالی دربارهٔ مراسم چهارشنبهسوری، این مراسم را «مستلزم ضرر و فساد» دانست و خواستار اجتناب ازآن شد.[۵۶]
مرتضی مطهری آتشبازی چهارشنبهسوری را «از آن احمقها» میدانست.[۵۷] ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید شیعه نیز آتشبازی چهارشنبهسوری را «حرام»، «یک سنت خرافی» و «اسراف در مال» خواندهاست.[۵۸] عبدالله جوادی آملی از دیگر مراجع تقلید شیعه نیز چهارشنبه سوری را «خلاف عقل و شرع و سنتی پوچ و سیئه» دانسته و افزود که ترقه بازی، «اتلاف مال بوده و حرام» است.[۵۹] احمد خاتمی، امام جمعه موقت تهران نیز گفتهاست که «چهارشنبهسوری در شأن ملت ایران نیست»[۶۰] و نیز «دشمنان میخواهند با پراهمیت جلوه دادن نمادهای ملی نسبت به جلوههای دینی، دین را در جامعه کمرنگ کنند، آنها با بزرگ کردن چهارشنبهسوری، نوروز و نظایر اینها میخواهند به این هدف نایل شوند».[۶۱] سردار محسن حسنخانی فرمانده انتظامی آذربایجان شرقی معتقد است جشنهای چهارشنبه آخر سال باید محل محور باشند نه محله محور و خیابان محور.[۶۲]