مقالات
۱
مقدمه‌ای بر درست نویسی و آسان نویسی در سایت؛
آیین نِگارِشِ فٰارْسی دَرْ رَسٰانه‌یِ «مـیزانْ»
خلاصه :
مطلب گردآوری شده، کوششی است برای تشخیص نوشتار صحیح و دانستن اصول و قواعدی که بعضاً رعایت نمی‌کنیم.«آیین نگارش فارسی» پیروی از اصول، قواعد و نگارش صحیح در ارتباط با مهم ترین پدیده‌ی بشری به نام زبان است که وابستگی مستقیمی با فرهنگ دارد. برای ارتباط رسانه‌ها با عموم مردم٬ مطالب باید قابل فهم و بدون اشتباه٬ نگارش شوند.
در این مقاله سعی شده است مطالب با استدلال و اصول رعایت شده در آیین شیوه نگارش فارسی بیان و از هرگونه برداشت و اعمال سلیقه‌ی شخصی خودداری شود. موارد ذکر شده در این مطلب از میانِ رایج ترین خطاهای نگارشی در سایتِ مؤسسه هدایت میزان است.
امید است اصحاب رسانه٬ مربیان و متربیان محترم با مطالعه‌ی این مقاله در درست نویسی٬ روان نویسی و انتقال اطلاعات صحیح به مخاطب کوشا باشند. [ان‌شاءالله]
نشانه های نگارشی برای سهولت خواندن/ لازم نیست رعایت کنیم؟!
احتمالا داستانِ آن بزرگ تبریزی که با یک اشتباه در ویرگول اعدام شد را شنیدید! ماجرا درباره‌ی خواندن یک عبارت بود : «بخشش٬ لازم نیست اعدامش کنید.»
معلمان ما این داستان را در اهمیت علائم نگارشی می‌گفتند اما حالا چه شده است که این نشانه‌ها برایمان مهم نیست؟! بررسی اجمالی سایتِ مدرسه نشان می‌دهد که بیشتر معلمان و دانش‌آموزان میزان٬ نشانه‌های نگارشی را رعایت نمی‌کنند و یا اینکه اشتباه درج می‌کنند. این موضوع برای مربیان ابتدایی اهمیت بیشتری دارد زیرا در این مقطع٬ دانش‌آموزان جمله نویسی را به طور کامل می‌آموزند و یکی از ارکان جمله٬ همین علائم نگارشی است.
بیشتر بخوانید:
رعایت استقلال واژه‌ها با دستور فاصله ((Space و نیم‌فاصله
پیوسته یا گسسته نوشتن واژه‌ها بر مبنای میل و سلیقه‌ی شخصی نیست. استفاده از فاصله و نیم‌فاصله برای زیبانویسی و آسان‌‌خوانی مخاطب است. مثلاً در عبارتِ «بچه ها یک بارقبل از اینکه بدوند نبض خود را می گرفتند ویک بار میدویدند ونبضشان را می گرفتند» بیش از هفت مورد این قاعده رعایت نشده است!
بیشتر بخوانید:
استفاده از صفحه کلید استاندارد فارسی/ «کدبانوهای کوچک» زیباتر است
تایپ حروف به شکل «ك» و «ي» در زبان عربی استفاده میشود و به کار بردن آن در فارسی مناسب نیست. این ایراد نوشتاری که در مطالب سایت بسیار دیده میشود به دلیل عدم استفاده از صفحه‌کلید استاندارد فارسی است. با یک جست و جوی ساده در اینترنت٬ راهکار حل این مشکل پیدا میشود :
نشانه‌ی «ی» میانجی و همزهٔ بدل از کسره/ مظلوم‌ترین نشانه‌ها در میزان!
برخی از واژه‌ها به حرفِ «ه» غیرملفوظ ختم می‌شوند؛ مثل «مدرسه». اگر این کلمات در ترکیب اضافی قرار بگیرند٬ از «ی» میانجی یا همزهٔ پایانی استفاده میشود؛ مانند «مدرسه‌ی میزان». بزرگان ما از گذشته تاکنون از این نشانه استفاده می‌کردند و این قاعده٬ هم در دستور خط فرهنگستان و هم در شیوه‌نامه‌ی تصحیح املای آموزش و پرورش ذکر شده است. البته این دو نهاد فرهنگیِ کشور در شکل ظاهری نشانه اختلاف دارند!! فرهنگستان به دلیل سهولت و زیبایی در نوشتار٬ استفاده از همزهٔ پایانی را توصیه می‌کند و آموزش و پرورش حدود ده سال است که در کتب درسی از «ی» میانجی استفاده می‌کند. با توجه به اینکه سایتِ هدایت میزان یک رسانه‌ی مدرسه‌ای است٬ بهتر است که شیوه نامه‌ی آموزش و پرورش رعایت شود؛ هرچند هر دو شکل آن صحیح است.
بیشتر بخوانید:
می + نیم فاصله + فعل ؛ به + فاصله + اسم/ سرِ هَم ننویسیم!
جمله‌ی «بخانه میرود» بهتر است به شکلِ مصوب آن یعنی «به خانه میرود» نوشته شود. امروزه به دلیل فراگیر شدن پیام رسان ها و اهمیت زمان در ارسال مطلب٬ این سبکِ املایی اشتباه٬ رایج شده است. انگار یادمان رفته است که دهه‌ی شصت و هفتاد برای همین «میخوانم٬ میزنم٬ میشود و....» چه قدر رونویسی کردیم!
برای ارتقای دانش علمی و فرهنگی خود در این زمینه به دستور خط فرهنگستان زبان و ادب فارسی و شیوه‌نامه‌ی تصحیح املای آموزش و پرورش که در ادامه پیوست شده است، نگاهی بیندازید.
نقطه سر خط؛ پایان
برچسب‌های این مطلب :
گالری تصاویر :
