مقالات
۱
بررسی جایگاه آینده پژوهی در مدیریت بحران:
کمیته‌ی اضطرار یا کمیته‌ی اضطراب!
خلاصه :
«مدیریت زمان» و «مدیریت بحران» در برنامه‌ریزی بلندمدت شکل می‌گیرد.واژه‌ی «اضطرار» در لغت به معنای «درماندگی» و یکی از معانی واژه‌ی «اضطراب» به معنای «حیرانی و سراسیمگی» است. به نظر می‌رسد با توجه به شکل مصوبات «کمیته‌ی اضطرار آلودگی هوا»، نامِ «کمیته‌ی اضطراب در آلودگی هوا» مناسب‌تر باشد.
پنج‌شنبه دوازدهم بهمن‌ماه است. در یک روز سرد و در سالروز بازگشت تاریخی امام (ره)، آخرین اخبار را بررسی می‌کردم و نگاهی هم به گزارش هواشناسی انداختم. «با توجه به پایداری جوی و سکون نسبی هوا، آلودگی در تهران می‌ماند و از یکشنبه ۱۵ بهمن در شرایط ناسالم برای همه خواهد بود». این گزارشِ کاملاً واضح، وضعیت روزهای آینده را به خوبی ترسیم می‌کرد : تعطیلی؛ زوج و فرد؛ ماسک و یا احیانا فرار از شهر...
بعد از اطلاع از چنین شرایطی و با مشورت یکی از مربیان، تغییراتی در برنامه‌ی هفتگی کارگاه هنرِ نوآموزان اعمال شد. روز شنبه (۱۴/۱۱) همکاران در جریان موضوع قرار گرفتند و آن‌ها نیز منتظر یک هفته تعطیلی بودند! مسئول اردوهای پیش دبستان، اردوی چهارشنبه (۱۸/۱۱) را تا حدودی کَأَنَّ لَم یَکُن دانستند و همان روز جلسه‌ی بررسی موضوعات رفتاری بچه‌ها برگزار شد...
برای این پیش‌بینی ها نیاز نبود که نوستر آداموس باشیم و یا اینکه با اجنّه ارتباط بگیریم بلکه تنها با مراجعه به سایت های متعدد هواشناسی از وضعیت روزهای آینده باخبر شدیم. حال سوال اینجاست که یک مجموعه‌ی تربیتی و چند مربی به راحتی با هم‌فکری هم یک آینده‌پژوهی ساده انجام می‌دهند اما کمیته‌ی به اصطلاح اضطرار! نمی‌تواند برای روزهای آینده تصمیم بگیرد؟!
قطره قطره تعطیل شویم وانگهی یک هفته !!
«با تصمیم کارگروه کمیته‌ی اضطرار! تمامی مقاطع تحصیلی تهران فردا تعطیل است.» این ندای آشنا در طول یک هفته هرشب از تمام رسانه‌های دیداری و شنیداری کشور، به گوش می‌رسید. ظاهراً مسئولین محترم کمیته‌ی اضطرار! و مدیریت بحران علاقه‌ی زیادی به جلسات شبانه دارند و مصوباتِ‌شان انقضای یک روزه دارد و باید هرشب تمدید شود. دانش‌آموزی در انتظار خبر است، معلمی به فکر برنامه های فردا، والدینی هم بلاتکلیف و یک راننده که می‌پرسد فردا زوج است یا فرد؟!. سوال من از این عزیزان کمیته‌ی اضطرار! این است که اگر هوا ناسالم باشد و تا چندروز هم خبری از باد و باران نباشد، چگونه ممکن است تغییری در هوا ایجاد شود؟! مگر اینکه مردم به خیابان بیایند و همگی اسپند دود کنند تا هوا تصفیه شود!
کودکان مظلوم و آلودگی هوا
مهمترين آلاينده اي كه سد راه تنفس مردم مي‌شود، ذرات معلق کوچکتر از 2.5 میکرون است. ریز بودن این ذرات باعث می‌شود تا با هر بار تنفس به عمق جان‌ها نفوذ کنند و از طریق ریه وارد خون شوند. این مسئله به کودکان آسیب بیشتری وارد می‌کند و در رشد مغزی آن‌ها اختلال ایجاد می‌کند. با تعطیلات قطره چکانی فرصت تصمیم گیری را از والدین سلب می‌شود. آن‌ها نمی‌توانند هرشب چند نوبت اخبار ببینند و بشنوند و براساس احتمالات مرخصی بگیرند!
پیشنهادات:
- براساس پیش بینی ها از چند روز قبل می‌توان همین مصوبات را اجرا کرد! مثل طرح زوج و فرد، تعلیق فعالیت معادن و تردد کامیون‌ها.
- وضعیت نارنجی هم برای کودکان مناسب نیست، در شاخص های بالای ۱۲۰ دبستانی‌ها را از آمدن به مدرسه معاف کنید. به جای آن در فصل بهار روزهایی به تقویم آموزشی اضافه شود.
- برای تعطیلی مدارس تصمیمات بلندمدت بگیرید تا دانش آموزان، والدین، معلمین و مدیران زمان خود را بهتر مدیریت کنند.
- طرح تعطیلی یک ماهه مدارس در زمستان را بیش از پیش جدی بگیرید.
پی نوشت:
هواشناسی از سه‌شنبه هفته‌ی آینده بارش مداوم باران را پیش‌بینی کرده است. شما اگر جای مسئولین مدیریت بحران بودید، چه تدابیری می‌اندیشید؟
