مقالات
مهارت تفکر خلاقانه
خلاصه :
افراد خلاق چیزهایی را میبینند که افراد عادی به آنها حتی توجه هم نمیکنند!- تعریف:
تفکر خلاقانه، مهارتی است که شخص از تلفیق مهارتهای حل مسئله و تصمیمگیری از افکار یا روابط نو برخوردار شده و قدرت کشف و انتخاب راه حلهای جدید را پیدا میکند. تفکر خلاقانه سعی میکند پدیدهها و امور و افکار را آنچنان که هستند به راحتی نپذیرد، بلکه نگاه متفاوتتری داشته باشد. به عبارتی، پدیدهها را با دید و منظر دیگری نگاه کند.
- ویژگیهای افراد خلاق:
یکی از بارزترین ویژگیهای افراد خلاق، رویاپردازی آنهاست. افراد خلاق، مدت زیادی از زندگی خود را در حال سیر کردن در رویاهایشان به سر میبرند. آنها توجه بسیار زیادی به محیط اطرافشان دارند و به نکاتی توجه میکنند و چیزهایی را میبینند که افراد عادی در بسیاری از مواقع اصلاً به آنها توجهی ندارند. آنها با دریافتهایی که از محیط دارند و ترکیب آن با رویاهایشان، دست به کارهایی میزنند و یا سخنانی را بیان میکنند که ما به آنها صفت خلاقانه را اطلاق میکنیم. درون ذهن افراد خلاق هیچ مانعی برای ورود افکار، سؤالها و تصورات مختلف وجود ندارد. آنها این قابلیت را دارند که به یک مسئله به اشکال مختلف بنگرند و برای رسیدن به پاسخ سؤالهای بزرگ و پرتعداد ذهنشان مسیرهای مختلفی را طی کنند. افراد خلاق، خطر پذیر بوده و از شکست در کارهایشان حراسی ندارند. آنها برای رسیدن به رویاهایشان یا راهی خواهند یافت و یا راهی خواهند ساخت!
- توصیههایی به والدین، برای تقویت خلاقیت در فرزندانشان:
- فرزندتان را به مطالعهی کتابها و تماشای فیلمهایی که در آنها از عنصر خیال پردازی استفاده شده است تشویق کنید. البته میزان خیال پردازی باید کنترل شود و نباید بیش از حد باشد که شخص را دچار توهم و هیجانات کاذب کند.
- برای فرزندتان قصهگویی کنید و از او بخواهید که بخشی از داستان را با تصورات خود بسازد و برای شما بیان کند.
- انجام بازیهای کودکانه (خالهبازی، معلمبازی و ...) که فرزند شما در نقشهای مختلف (پدر، مادر، فرزند، خاله، عمو، معلم، پزشک، سبزی فروش و....) قرار میگیرد، به افزایش خلاقیت او کمک میکند.
- انجام بازیهایی که در آنها فرزندتان میتواند از مواد خام، هر چیزی که به ذهنش میآید را بسازد، در خلاق شدن فرزند شما میتواند بسیار تأثیرگذار باشد. مثل بازی با گل سفالگری، خمیر بازی و لگو(LEGO) .
- کشیدن نقاشی میتواند خلاقیت فرزند شما را ارتقاء بخشد. مخصوصاً اگر بدون الگو برداری از تصویر و شیء خاصی بوده و زاییدهی ذهن و تصورات او باشد.
- همنشینی و حضور در کنار افراد خلاق نیز میتواند خلاقیت فرزند شما را ارتقاء دهد.
- به فرزندتان اجازه و فرصت بیان ایدهها و راهکارهایی که در موارد مختلف به ذهنش میرسد را بدهید و تا حد ممکن شرایط را برای عملی کردن این ایدهها و راهکارها فراهم کنید.
- در سبد بازی فرزندتان بازیهای ویدیویی که به تقویت خلاقیت کمک میکند را بگنجانید.
- به هیچ وجه فرزندتان را تحقیر نکنید، زیرا این امر سبب سرخوردگی او شده و او را از انجام کارها و پیمودن راههای جدید به خاطر ترس از سرزنش شدن بازمیدارد و خلاقیت او را سرکوب میکند.
- اگر مشاهده کردید فرزندتان در تنهایی به فکر فرو رفته و در رؤیاهای خود سیر میکند، به او فرصت سیر در رؤیاهایش را بدهید و بگذارید از این فضا لذت ببرد. البته که باید برای این کار، همان طور که در توصیهی شماره 1 بیان شد، حدودی قرار داد.
- ضعف در مهارت خلاقانه اندیشیدن ممکن است مشکلات زیر را برای فرزند شما به همراه داشته باشد:
- اگر فرد خلاق نباشد، در صورت شکست در هر کاری، روحیهی خود را باخته و احساس میکند که به بنبست رسیده است. زیرا او تنها یک راه را برای رسیدن به هدف خود میشناسد.
- نبود خلاقیت، فرد را به تبعیت و تقلید کورکورانه سوق میدهد. همانطور که در جوامع مختلف مشاهده میشود که برخی از کشورها در صنایع خود تنها به مونتاژ روی میآورند و تا سالیان سال تولید محصولات قدیمی را ادامه میدهند.
- دچار روزمرگی شدن و کسالت نیز از ثمرات نبود خلاقیت است.
- نبود خلاقیت فرد را دچار عدم انعطافپذیری و رکود کرده و او را در برابر مشکلات شکننده خواهد کرد.
در کل نبود خلاقیت در زندگی از زیباییهای آن کاسته و طراوت، شادابی و پیشرفت را از جریان زندگی خارج خواهد کرد.