معرفی
اربعین
خلاصه :
اربعین حسینیاربعین در لغت به معنی چهلم است و در اصطلاح به بیستمصفر ۶۱ هجری قمری، چهلمین روز کشتهشدن حسین بن علی فرزند علی بن ابی طالب و فاطمه زهرا، امام سومشیعیان اطلاق میگردد. اربعین، مطابق نظر شیخ مفید درمسارالشیعه و شاگردش شیخ طوسی در مصباح المتهجد،زمان بازگشت اهل حرم از شام (دمشق) بهمدینه است. همچنین بنا بر نقل ایشان، جابر بن عبدالله انصاری صحابی برجسته محمد به عنوان نخستین زائرحسین بن علی، یا لااقل از نخستین زائران او، در این روز وارد کربلا شده و زیارت اربعین را بجا آورده است.[۳]ابراهیم آیتی نیز مینویسد: «جابر بن عبدالله انصاری … بیستم ماه صفر، درست چهل روز بعد از شهادت امام وارد کربلا شد و سنت زیارت اربعین امام به دست او تأسیس گردید». بر این اساس «از همان آغاز که تاریخش معلوم نیست، شیعیان به حرمت آن، زیارت اربعین میخواندهاند.»[۵]زیارت اربعین تنها دربارهٔ حسین بن علی وارد شده و هیچ پیشینهای را نمیتوان برای اربعین و اعمال مربوط به این روز تا پیش از حادثه عاشورا تصدیق کرد و این ویژگی و امتیاز، تنها برای حسین بن علی دانسته شدهاست.[۶] در تقویم رسمی ایران این روز تعطیل میباشد.
اربعین | |
---|---|
مراسم پیادهروی اربعین
|
|
نام رسمی | الأربعین |
نام دیگر | چهلم |
برپایی توسط | شیعیان |
نوع | عزاداری شیعی |
اهمیت | سوگواری برای چهلم واقعهٔ عاشورا |
مراسم |
|
تاریخ | ۲۰ صفر |
مرتبط به | نبرد کربلا |
متن مربوطه در ویکینبشته: زیارت اربعین |
البته در باب علت اهمیت این روز نزد عرف شیعیان، برخی گزارشهای تاریخی مبنی بر حضور بازماندگان اهل بیت امام در کربلا در روز اربعین از عوامل توجه خاص ایشان به اربعین است. در برخی منابع تاریخی مانند کتاب نزهه الزاهد اسیران شام یعنی بازماندگان کشتهشدگان کربلا در چهلمین روز کشته شدن حسین بن علی به کربلا رسیدند.[۷]اگرچه نهتنها این مطلب در متون تاریخی پیشتر از قرن هفتم هجری نیامده است، با تصریح متقدمینی مانند شیخ مفید که بازگشت اسرا را به مدینه دانستهاند نیز در تضاد است.