محتوای درسی
حالت ماده
کشش سطحی در آب
نیروهای بین مولکولی
خلاصه :
کشش سطحی در آباین تصویر به خوبی مفهوم پدیده کشش سطحی را در مایعی مانند آب نشان میدهد.
چنانچه در تصویر میبینید سطح آب مانند یک تور، گیرهی کاغذ را نگه داشته است. البته وزن گیره به اندازهای نیست که بتواند این تور را پاره کرده و آن را سوراخ کند. حتی سطح آب به وسیله وزن گیره کمی خم و گود شده ولی همچنان گیره را نگه داشته است. به این ویژگی در مایعات که ناشی از قوی بودن نیروی همچسبی است، پدیده کشش سطحی گفته میشود. سطح همه مایعات دارای این ویژگی هست و هر چه مایعی با نیروی همچسبی قویتری داشته باشیم ( مانند جیوه ) پدیده کشش سطحی در آن بیشتر و قویتر مشاهده میشود.
از طرف دیگر اگر به جای گیرهی کاغذ، جسم سنگین وزنتری ( مثلاً یک میلگرد فولادی ) را روی آب بگذاریم، این نیروی همچسبی دیگر آنقدر قوی نخواهد بود که بتواند وزن آن را تحمل کند. در نتیجه میلگرد سطح آب را سوراخ کرده و به داخل آب فرو میرود و غرق میشود.
پس در پدیده کشش سطحی، به غلبه دو نیرو بر یکدیگر پرداخته میشود. این نیروها : 1) وزن جسم
2) نیروی همچسبی میان مولکولهای مایع
است. هر کدام بتواند بر دیگری غلبه کند اتفاق متفاوتی روی میدهد.
بر اساس همین نیروی همچسبی میان مولکولهای مایع است که میتوان رویدادهای دیگری از جمله "کروی ماندن قطره آب در هنگام سقوط آزاد" را شرح داد.
سؤال 1 : آیا میتوانید کروی ماندن قطرههای آب را در هنگام سقوط آزاد با این نیرو توضیح دهید ؟
سؤال 2 : آیا در گازها هم کشش سطحی وجود دارد ؟