معرفی تضمین

خلاصه :

تضمین چیست ؟

معرفی : تضمین به معنی آوردن آیه، حدیث، یا سخن مشهور در بین سخن است. هم‌چنین، اگر شاعر تمامی مصراع یا بیتی را از شاعری دیگر در سخن خود بیاورد، تضمین خوانده می‌شود. اگر شاعر یا نویسنده‌ای مثلی را که پیش از وی رواج داشته، در میان نوشته یا سروده خود بیاورد نیز تضمین خوانده می‌شود.

هدف از تضمین : 

1- اعتبار بخشيدن به سخن     

2- خلاصه كردن مفاهيم گسترده و طولاني

3-  ضمانت براي اثبات ادعا

نمونه های تضمین 

• چه خوش گفت فردوسی پاک زاد                            که رحمت بر آن تربت پاک باد

                «میازار موری که دانه‌کش است                          که جان دارد و جان شیرین خوش است»

• «جز این قدر نتوان گفت در جمال تو عیب»                      که وضع مهر و وفا نیست روی زیبا را

                 زاهد از رندی حافظ نکند فهم چه شد                  «دیو بگریزد از آن قوم که قرآن خوانند»

• حافظ از جور تو حاشا که بگرداند روی                          «من از آن روز که دربند توأم آزادم»

دو نمونه سوال و توضیح آن ها

1- حافظ از جور تو حاشا که بگرداند روی                     «من از آن روز که دربند توأم آزادم»

توضیح : این بیت از دیوان حافظ است که در آن خواجه از اشعار سعدی تضمین کرده‌است

2- چـه زنـم چو نـاي هـردم زنـواي سـاز او دم        كه لسان غيب خوشتر بنوازد اين نوا را

   « همه شب در اين اميدم كه نسيم صبحگاهي        بـه پيـام آشنـايي بنـوازد ايـن نـوا را »

توضیح :  بيت دوم اين شعر را شهريار از حافظ تضمين كرده است .