معرفی

باغ شازده ماهان

باغ شازده ماهان

باغ شازده ماهان


خلاصه :

باغ شازده ماهان نگینی در دل کویر کرمان

تاریخچه باغ

تاریخ ایجاد باغ شاهزاده به دوران قاجار باز می گردد. این باغ تماشایی ابتدا به دستور محمد حسن خان، سردار ایروانی حاکم وقت کرمان در سال ۱۲۷۶ احداث شد. بنای درون آن نیز در دوره ی حکومت عبدالحمید میرزا ناصرالدوله ( نوه دختری ناصرالدین شاه ) بر کرمان طی یازده سال حکمرانی او از ۱۲۹۸هجری قمری تا ۱۳۰۹ هجری قمری ایجاد گردید و با مرگ وی بنای آن به صورت نیمه تمام رها شد. در ادوار مختلف به دلیل دگرگونی هایی که در شرایط سیاسی و اجتماعی به وجود آمد، به متروکه ای تبدیل شد و خسارت های فراوانی به آن وارد گردید اما همه ی این نامهربانی ها را تاب آورد. این باغ در دهه ی پنجاه توسط میراث فرهنگی وقت، از مالکان خصوصی خریداری شد و در سال ١٣٥٧ خورشیدی مرمت گردید. در جریان زلزله سال ١٣٦٠ باز هم آسیب هایی به باغ وارد آمد که در آستانه برگزاری کنگره خواجوی کرمانی، مورد مرمت قرار گرفت و تا به امروز حفظ و نگهداری می شود.

نگینی در دل کویر

در گذشته ای نه چندان دور، میانه ی راه کرمان به بم و در مسیر جاده ی کهن ابریشم، بهترین مکان برای احداث یک باغ اشرافی به نظر می رسید؛ باغی که بعدها به نام باغ شاهزاده یا شازده شهرت یافت. امروز این باغ همچنان پابرجای مانده و شکوه و زیبایی خود را در قلب کویر به رخ هر رهگذری می کشد و همچون نگینی بر انگشتری سرزمین کویری کرمان می درخشد. خاک حاصل‌خیز، آفتاب کافی، وزش باد ملایم و دسترسی به آب امکان وجود این ساختار تحسین برانگیز را ایجاد کرده اند. باغی که حضورش در این مکان کمی دور از ذهن به نظر می رسد اما با همه ی درختان سر به فلک کشیده و زمزمه ی جویبارهایش همه ی معادلات را برهم زده و گویی با ورود به آن سرزمینی تازه پیش چشممان قرار می گیرد و ما را از گزند تابش آفتاب داغ کویر در امان می دارد.

سرسبزی باغ چگونه ایجاد شده؟

به محض ورود به باغ آنچه که بیش از هر چیز دیگری ما را به حیرت وا می دارد جریان آب است که حیات را برای درختان آن ممکن می سازد. آب موجود در باغ شاهزاده از قنات و رودخانه تیگران که از برف های ارتفاعات کوه جوپار سرچشمه می گیرد، تامین می گردد. این آب از مرتفع‌ترین قسمت باغ ، وارد آن می شود و در سیستم توزیع و نظام آبیاری شگفت انگیزی جریان می یابد تا درختان متنوع و سر به فلک کشیده را سیراب کند.

شیب تند زمین که از اصول اولیه باغ تخت ها به شمار می رود، سبب می شود که آب در میان باغ شاهزاده از بالا به پایین در قالب یک جوی جریان  یابد. در سمت راست و چپ این جوی پیاده راه هایی برای عبور و مرور قرار دارند و در حاشیه ی پیاده راه ها جویبارهایی دیده می شوند که همچون یک مرز، فضای رفت و آمد را از فضای سبز باغچه ها جدا می کنند. آب در این جویبار ها جریان می یابد تا به پای درختان برسد و سرسبزی آنها را حفظ کند.

این آب پس از خروج از پایین ترین قسمت باغ به نهر هایی موسوم به چهارباغ وارد شده و راه خود را به سوی روستایی به نام مقسم تیگران در مجاورت ماهان ادامه می دهد تا باغ ها و کشت زارها را سیراب کند.

شاهکار معماری باغ

باغ شاهزاده به عنوان نمونه ای از باغ تخت‌های ایرانی ( باغ هایی با ساختار مسطح و پله پله ) در زمینی به ابعاد ۴۰۷ در ۱۲۲ متر ساخته شده و در پهنه ای به وسعت ۷.۵ هکتار خود را گسترده است. شیبی حدود ۴.۵ درصد در باغ وجود دارد و حصاری بلند آن را از فضای بیرون جدا می کند. به هنگام ورود، زیبایی سردر کم نظیرش شما را غرق در خود خواهد کرد و شاید همین سردر چشم نواز است که این باغ را از سایر همتایان خودش متمایز می سازد.

باغ ها در دوره قاجار به صورت شكارگاه‌ها، بُستان ها، باغ قلعه‌ها و باغ سكونتگاه‌ها ساخته می شدند و در این میان، باغ شاهزاده نیز با کاربری سكونتگاهی و تفرجگاهی شكل گرفت. وجود دو محوطه وسیع و محصور با نرده های چوبی در جلوی دو بنای مهم باغ یعنی سردرخانه و بالاخانه سكونتگاه بودن باغ را تایید می کند.

این مجموعه با استفاده از عناصر معماری و شیوه های ساخت به گونه ای احداث گردیده که بتواند امکان حداکثر استفاده از مناظر بدیع داخلی و خارجی را فراهم آورد. با قرار گرفتن در طبقه ی بالای سردر، از یک سو می توان به تماشای جلوه های بدیع باغ نشست و از سوی دیگر از تماشای منظره کوه لذت برد.

برای درج دیدگاه باید ابتدا به عنوان کاربر به سایت وارد شده باشید.

پسران

دختران