کره زمین

خلاصه :

• زبان
• دریافت پی‌دی‌اف
• پی‌گیری
• ویرایش

برای دیگر کاربردها، زمین (ابهام‌زدایی) را ببینید.

زَمین سومین سیارهٔ منظومهٔ خورشیدی است که در فاصلهٔ ۱۴۹٬۶۰۰٬۰۰۰ کیلومتر از ستارهٔ خورشید قرار دارد. از نظر واژه‌شناسی ایرانی، زم در زبان اوستایی به معنای سرد بوده‌است که با پسوند «ین»، واژهٔ زمین را به معنای «جسم سرد» به وجود آورده‌است.^[۳۰] نام این سیاره در زبان عربی «الأرض» (جمع: اراضی) است و نام زمین تنها نام فارسی و غیر عربی یک سیاره در منظومهٔ خورشیدی است که به‌طور گسترده در فارسی رایج است. این سیاره چگال‌ترین (به دلیل دارا بودن منابع وسیع آهن و فلزات دیگر) و از نظر بزرگی پنجمین سیاره از هشت سیارهٔ منظومهٔ خورشیدی است. همچنین در میان چهار سیارهٔ سنگی گردان به دور خورشید (عطارد، زهره، زمین و مریخ) زمین بزرگ‌ترین آن‌ها است. گاهی از آن با نام‌های جهان و سیارهٔ آبی نیز یاد می‌شود.^[۳۱] نام لاتین آن Terra است.^{[یادداشت ۷]} در منظومهٔ خورشیدی، فاصلهٔ زمین تا خورشید بین فاصلهٔ زهره تا خورشید و فاصلهٔ مریخ تا خورشید است. زمین جزو سیارات داخلی سامانهٔ خورشیدی به‌شمار می‌آید. زمین ششمین جسم در منظومهٔ خورشیدی 

کره زمین  

تیلهٔ آبی عکس زمین گرفته شده توسط آپولو ۱۷
اکتشاف
تاریخ کشف	مبدأ[یادداشت ۱]
طبقه‌بندی
نام‌های دیگر	جهان، سیارهٔ آبی یا تیله آبی
عناصر کپلری مدار
نیم‌قطر بزرگ	۱۴۹٬۵۹۸٬۲۶۱ ۱٫۰۰۰۰۰۲۶۱ AU[۱]
خروج از مرکز	۰٫۰۱۶۷۱۱۲۳[۲
آنومالی متوسط	°۳۵۷٫۵۱۷۱۶[۳]
زاویه انحراف	°۷٫۱۵۵ نسبت به مدار مرکزی خورشید ۱٫۵۷۸۶۹°[۴] نسبت به صفحه ثابت
طول گره صعودی	°۳۴۸٫۷۳۹۳۶[یادداشت ۲][یادداشت ۳][۵]
شناسه حضیض	°۱۱۴٫۲۰۷۸۳[یادداشت ۴][۶]
سایر مشخصات مداری
اوج	۱۵۲٬۰۹۸٬۲۳۲ km ۱٫۰۱۶۷۱۳۸۸ AU[یادداشت ۵]
حضیض	۱۴۷٬۰۹۸٬۲۹۰ km {{۰٫۹۸۳۲۹۱۳۴ AU}}
تناوب مداری	۳۶۵٫۲۵۶۳۶۳۰۰۴ روز[۷] ۱٫۰۰۰۰۱۷۴۲۱ سال
میانگین سرعت مداری	۲۹٫۷۸ km/s[۸] ۱۰۷٬۲۰۰ km/h
قمرها	یک ماه طبیعی و ۸٬۳۰۰ ماه ساختگی (قمر مصنوعی)تا تاریخ ۱ مارس ۲۰۰۱)[۹]
مشخصات فیزیکی
متوسط شعاع	۶٬۳۷۱٫۰ km[۲۵]
شعاع استوایی	۶٬۳۷۸٫۱ km[۱۰][۱۱]
شعاع قطبی	۶٬۳۵۶٫۸ km[۱۲]
پختگی قطبین	۰٫۰۰۳۳۵۲۸[۱۳]
محیط	۴۰٬۰۷۵٫۰۱۷ km (استوایی)[۱۱] ۴۰٬۰۰۷٫۸۶ km (نصف‌النهاری)[۱۴]
مساحت سطح	۵۱۰٬۰۷۲٬۰۰۰ km۲[۱۵][۱۶][یادداشت ۶] ۱۴۸٬۹۴۰٬۰۰۰ km۲ خشکی (۲۹٫۲ ٪) ۳۶۱٬۱۳۲٬۰۰۰ km۲ آب (۷۰٫۸ ٪)
حجم	۱٫۰۸۳۲۱×۱۰۱۲ km۳[۱۷]
جرم	۵٫۹۷۳۶×۱۰۲۴ kg[۱۸]
متوسط چگالی	۵٫۵۱۵ g/cm۳[۱۹]
گرانش سطحی	۹٫۷۸۰۳۲۷ m/s۲[۲۰] ۰٫۹۹۷۳۲ g
سرعت گریز	۱۱٫۱۸۶ km/s[۲۱]
تناوب چرخش	۰٫۹۹۷۲۶۹۶۸ d[۲۲] ۲۳h ۵۶m ۴٫۱۰۰s
سرعت چرخش در استوا	۱٬۶۷۴٫۴ کیلومتر بر ساعت یا ۴۶۵٫۱ متر بر ثانیه[۲۶]
دمای سطح    کلوین    سلسیوس

ساعت‌گرد؛ تصویر یکم: مقایسهٔ اندازهٔ حقیقی خورشید و مشتری و زمین و ماه - تصویر دوم: قطر خورشید بر مقیاس مشتری، تصویر سوم: قطر زمین بر مقیاس ماه، تصویر چهارم: قطر مشتری بر مقیاس زمین

نزدیک به ۴٫۵۴ میلیارد سال (به صورت دقیق‌تر ۰٫۰۰۰۶ ± ۴٫۵۶۷۲ میلیارد سال)^[۳۲] از پیدایش زمین می‌گذرد؛ و پیدایش حیات بر روی سطح آن در طول یک میلیارد سال پدیدار شد. هم‌اکنون زمین خانهٔ میلیون‌ها گونه از جانداران است که انسان یکی از آن‌ها است.^[۳۳] زیست‌کرهٔ زمین با گذر زمان جو زمین و دیگر شرایط فیزیکی و شیمیایی این سیاره را دچار دگرگونی‌های شگرفی کرده‌است و محیطی را فراهم کرده‌است تا جانداران زنده بتوانند به رشد و زیست‌زایی بپردازند. همچنین در اثر این دگرگونی‌ها لایهٔ اوزون به دور این سیاره تشکیل شده‌است، لایه‌ای که با کمک میدان مغناطیسی زمین مانع از ورود پرتوهای آسیب‌رسان خورشید می‌شود و به این ترتیب اجازه می‌دهد در زمین زندگی ادامه یابد.^[۳۴] ویژگی‌های فیزیکی، پیشینهٔ زمین‌شناسی و گردش زمین باعث شده‌اند تا زندگی در این دوره‌ها در آن پابرجا بماند و انتظار آن می‌رود که برای ۵۰۰ میلیون تا ۲٫۳ میلیارد سال دیگر نیز زندگی همچنان ادامه داشته باشد.^{[۳۵][۳۶][۳۷]}

پوستهٔ زمین به چندین لایهٔ سخت یا زمین‌ساخت بشقابی تقسیم شده‌است، این لایه‌ها در گذر میلیون‌ها سال در زمین جابجا می‌شوند. نزدیک به ۷۱٪ از سطح زمین با آب شور اقیانوس‌ها پوشیده شده‌است و باقی‌ماندهٔ آن را قاره‌ها و جزیره‌ها تشکیل می‌دهند که خود آن‌ها نیز تعداد زیادی دریاچه و دیگر سرچشمه‌های آبی را در خود جای داده‌اند. بیشتر سطح قطب‌های زمین از یخ یا دریای یخ‌زده پوشیده شده‌است. ساختار درونی زمین پویا است و لایه‌های آن عبارتند از لایهٔ ضخیم گوشتهٔ جامد، یک لایه، هستهٔ بیرونی که مایع است و میدان مغناطیسی را تولید می‌کند و یک لایه، هستهٔ درونی که آهنی و جامد است.

زمین همواره با دیگر جرم‌های آسمانی به ویژه خورشید و ماه در اندرکنش است و به گرد خورشید می‌گردد که یک دور گردش آن برابر با ۳۶۵٫۲۴ روز خورشیدی یا یک سال نجومی است.^{[یادداشت ۸]} محور گردش زمین نسبت به خط عمود بر صفحهٔ گردش آن ۲۳٫۴ درجه انحراف دارد. این انحراف باعث ایجاد تغییرات فصلی با دورهٔ گردشی برابر با یک سال اعتدالی یا ۳۶۵٫۲۴ روز می‌شود.^[۳۸] تنها ماه طبیعی شناخته شده برای زمین، کرهٔ ماه است که از نزدیک به ۴٫۵۳ میلیارد سال پیش گردش خود به دور زمین را آغاز کرده‌است. ماه باعث ایجاد کشند در آب اقیانوس‌ها، پایدار شدن زاویهٔ انحراف محور زمین و کم‌کم آهسته‌تر شدن سرعت گردش زمین شده‌است. در آخرین بمباران شهابی تقریباً میان ۳٫۸ و ۴٫۱ میلیارد سال پیش، چندین سیارک و شهاب سنگ با زمین برخورد کرد و دگرگونی‌های درخور توجهی در سطح زمین ایجاد کرد.

جو زمین ترکیبی است از نیتروژن(۷۸درصد)، اکسیژن (۲۱درصد)، کربن دی‌اکسید (٫۰۳درصد)، بخار آب و عناصر کمیابی همانند آرگون و ….

بلندترین نقطه بر روی خشکی‌های زمین کوه اورست نام دارد که ۸۸۴۸ متر بالاتر از سطح دریا است. ژرف‌ترین (عمیق‌ترین) قسمت دریاها نیز در نزدیکی جزایر فیلیپین در اقیانوس آرام قرار دارد. عمق این ناحیه حدود ۱۱ کیلومتر پایین‌تر از سطح دریا است و به آن درازگودال ماریانا گفته می‌شود.

محدودهٔ دمای هوا بر روی کره زمین میان ۸۹٫۲ درجه زیر صفر (قطب جنوب) تا ۵۶٫۷ درجه بالای صفر (دره مرگ کالیفرنیا) قرار دارد.^[۳۹] محیط استوای زمین ۴۰٬۰۷۵٫۱۶ کیلومتر و جرم زمین ۱۰^۲۴×۵٫۹۷۳۵ کیلوگرم (هشتاد برابر جرم ماه) است. فاصله کره زمین تا کره ماه ۳۴۰ هزار کیلومتر می‌باشد.^[۴۰]

انسان‌ها نیازهایشان را از منابع کانی‌ها و محصول‌هایی که از زیست‌کره بدست می‌آید، تأمین می‌کنند.^[۴۱] نزدیک به ۲۰۰ کشور مستقل در جهان وجود دارد که انسان‌ها در این کشورها پخش شده‌اند و از راه دیپلماسی، سفر، تجارت و فعالیت‌های نظامی با هم در اندر کنش قرار می‌گیرند. فرهنگ و دانش انسان‌ها با گذر زمان بسیار پیشرفت و تغییر کرده‌است. انسان‌ها زمانی به نظریه صاف بودن زمین و بعد نظریهٔ مرکز بودن زمین در جهان معتقد بودند. از دیدگاه‌های امروزی به زمین، می‌توان به دیدگاه فرضیهٔ گایا اشاره کرد.

۲۲ آوریل نیز به عنوان روز جهانی زمین نامگذاری شده‌است.

انواع ذخایر معدنی فلزی و غیرفلزی از دیگر ویژگی‌های بخش بیرونی پوسته زمین است.^[۴۲]

کره زمین دارای چگالی بیشتری نسبت به دیگر سیاره‌های منظومه خورشیدی است