گوزن ها

خلاصه :

شاخ گوزن ترکیبی از استخوان ساده، پوشش پوستی و عروق خونی است که به شاخ کمک می کنند تا به رشد کافی برسد. رشد کامل شاخ ها چند ماه طول می کشد و پس از آن این پوشش مخملی نیز از بین می رود.

این شاخ ها نقش مهمی در مبارزه و همچنین جذب گوزن ماده هنگام جفت گیری دارد. از آن جایی که شاخ ها به انرژی زیادی برای رشد نیاز دارند اندازه آن ها نشان دهنده قدرت، باروری و سلامت کلی گوزن نر است و گوزن های ماده جذب گوزن های با شاخ های بزرگ تر می شوند.

ین شاخ ها به موقعیت و سلسله مراتب گوزن در گروه نیز کمک می کند.

اندازه، انحنا و ساختار شاخ ها در میان گونه های مختلف متنوع است، مثلا برخی گوزن ها مانند موس دارای شاخ پهن هستند در حالی که برخی دیگر شاخ های بلند با چندین انشعاب دارند، جالب است بدانید گوزن شمالی بلندترین شاخ نسبت به اندازه بدن را دارا می باشد.

محل زندگی گوزن

گوزن ها تقریبا در همه قاره های روی زمین از جمله از جمله آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، اروپا و آسیا زندگی می کنند. در آفریقا تنها یک گونه گوزن به نام مرال بارباری زندگی می کند و استرالیا هیچ نوع گوزن بومی ندارد اما چندین گونه به حیات وحش آن انتقال داده شده است.

گوزن در جنگل های برگ ریز، جنگل های بارانی گرمسیری، تالاب ها و چمنزارها سکونت دارد، تعداد کمی از این حیوان نیز در توندرا سرد شمال هستند و از پوشش کم پشت گیاهی تغذیه می کنند.

گوزن می تواند با محیط های شهری و حومه سازگار شود، به عبارت دیگر حتی اگر انسان ها به زیستگاه این حیوان تجاوز کنند می تواند خود را با شرایط وفق دهد.

دشمن گوزن

گوزن منبع غذایی مهم برای بسیاری از شکارچیان طبیعی از جمله خرس ها، جگوار، ببرها، سیاه گوش، کایوت، گرگ ها و شکارچیان بزرگ است. پرندگان و پستانداران کوچک نیز ممکن است از لاشه گوزن تغذیه کنند.

گوزن های تنها به خصوص آن هایی که سن زیادی ندارند بیشتر در معرض شکار شدن قرار دارند.

جالب است بدانید گوزن ها چندان هم در برابر شکارچیان وحشی بی دفاع نیستند اما اگر بحث انتخاب باشد معمولا فرار را به مبارزه ترجیح می دهند.

گوزن های دم سفید می توانند با سرعت 48 کیلومتر در ساعت بدوند و برد جهش آن ها به 9 متر نیز می رسد. گوزن های موس تنها نیز اغلب به لطف جثه عظیم خود چندان در خطر شکار شدن قرار ندارند.

از دیگر عوامل تهدید کننده حیات گوزن می توان به شکار بی رویه، تغییرات آب و هوا و از بین رفتن زیستگاه برخی گونه های گوزن به خصوص در جنوب آسیا و منطقه اقیانوس آرام اشاره کرد اگرچه با محدودیت های اعمال شده می توان جمعیت آن ها را کنترل کرد.

شپش، انگل، کنه و بیماری های مختلف نیز برای جمعیت گوزن ها تهدید محسوب می شوند، برخی از این بیماری ها می تواند به سایر حیوانات به خصوص دام ها منتقل شود.

غذای گوزن

گوزن یک حیوان گیاهخوار است و رژیم غذایی اش شامل طیف گسترده ای از گیاهان از جمله برگ ها، چمن ها، گل ها و میوه ها می باشد.

این حیوان به خانواده نشخوار کنندگان تعلق دارد و با معده چهار قسمتی خود می تواند گیاهان را تخمیر و تجزیه کند. هر بخش از معده گوزن میکروب های مختلفی دارد که بهبود هضم او کمک می کنند.

بعد از این که غذا توسط معده اول پردازش شد، گوزن آن را به دهان قی کرده و سعی می کند بخش های سفت را دوباره بجود، سپس قسمت های دیگر معده ادامه هضم را انجام می دهند.

گوزن بر خلاف بسیاری از نشخوار کنندگان از جمله گوسفند و گاو در انتخاب غذا دقت بیشتری می کند و مواد غذایی با کیفیت تر که هضم آسان تری را دارند را ترجیح می دهد زیرا برای رشد شاخ هایش به مقدار زیادی انرژی و مواد مغذی نیاز دارد

طول عمر گوزن

گوزن می تواند تا 12 سال در طبیعت وحش زندگی کند اما تهدیدهای مختلف همچون شکارچیان طبیعی، شکار توسط انسان و برخورد با وسایل نقلیه طول عمرش را به شدت کاهش داده است تا جایی که بسیاری از گوزن ها معمولا بیش از 5 سال زنده نمی مانند.

خطر انقراض گوزن

از اوایل تا اواسط قرن بیستم به دلیل شکار بی رویه گوزن، جمعیت این حیوان تا حد زیادی کاهش یافت اما با تمهیداتی که در این زمینه ایجاد جمعیت گوزن دوباره رشد پیدا کرد.

گوزن دم سفید یکی از گونه های پر جمعیت است و تخمین زده شده حدود 30 میلیون از آن در سراسر دنیا زندگی می کنند.

با این حال بسیاری از گونه های گوزن از جمله گوزن زرد ایرانی، آهوی آندی جنوبی، گوزن هاگ هندی، آهوی باوئان در معرض خطر قرار دارند و برخی گوزن ها مانند گوزن آبی و گوزن شمالی به وضعیت آسیب پذیر نزدیک شده اند.