مقالات
روانشناسی
استفاده درست از «ببخشید»
خلاصه :
بابت این چیزها عذرخواهی نکنیدبگذارید بحث را با یک اتفاق که برای خودم افتاده شروع کنم. یک روز که برای کاری به مرکز شهر رفته بودم بعد از کلی بدو بدو به یک کافی شاپ خلوت رفتم تا گلویی تازه کنم. تنها و صبور نشستم تا یکی بیاید و سفارشم را بگیرد.
یکی از گارسون ها مشغول صحبت با چند مشتری بود و دیگری نیز گوشی در دست با صورتی خندان و هیجان زده داشت طولانی ترین فیلم خنده دار شبکه های اجتماعی را تماشا می کرد!همینطور که زمان می گذشت عطش من به یک لیوان نوشیدنی نیز بیشتر و بیشتر می شد، دیگر نمی توانستم تحمل کنم. بلند گفتم ” ببخشید! ” گارسون با حالتی ناراضی نگاهش را از روی گوشی اش برداشت و به سمتم آمد.
گارسون پرسید ” بله؟ ” ( اصلا نگفت که ببخشید منتظرتان گذاشتم! ).
جمله ی بعدی که از دهان من خارج شد:خیلی می بخشید، می توانم منوی شما را ببینم؟ ”
ببخشید؟من بابت چه چیزی عذر خواهی می کردم؟
به خاطر یک نوشیدنی؟
شما هم همینطور هستید؟ اما نباید اینچنین باشید!
تحقیقات نشان داده خانم ها بیشتر چنین عذرخواهی های غیر ارادی را انجام می دهند.
اما با اینکه خانم ها بیشتر عذر خواهی می کنند این بدان معنا نیست که مردها بابت اشتباهاتشان بی میل به عذر خواهی هستند بلکه آنها فکر می کنند کارهای اشتباه کمتری انجام می دهند.
در ادامه می خواهم چند موقعیت را که ممکن است همه در آنها قرار بگیریم به شما معرفی کنم :
۱- وارد یا خارج شدن از یک آسانسور شلوغ/ مترو / رستوران / رختکن / جای خالی را با کلمات مناسب پر کنید…
دقیقا به چه دلیل عذر خواهی می کنید؟
به خاطر داشتن فیزیک بدنی تان؟
فقط ون کمی شلوغ است مجبورید با کمی زحمت خارج شوید. فقط زمانی از ” ببخشید استفاده کنید که واقعا نیاز بود و یا کسی با کنار رفتنش می توانست به راحت تر شدن حرکتتان کمک کند. در چنین شرایطی لبخند بزنید و از آن شخص تشکر کنید.
۲- طرح یک درخواست
به کمی راهنمایی احتیاج دارید و یا سوالی می خواهید بپرسید؟ هر گز نگویید ” خیلی معذرت می خواهم فلانی که مزاحمت می شوم … ” فقط بپرسید ” هی فلانی، من سوالی دارم، امروز کمی وقت داری؟ ”
۳- مکث کردن
معمولا وقتی به چیزی فکر می کنیم، به یک مکث نیاز داریم. این طبیعی و قابل قبول است. نیازی نیست این مکث را با عذرخواهی پر کنیم.
مثال ” این اطلاعات به ما نشان می دهد … ببخشید … که ما مسیر را درست انتخاب نکردیم ” خیلی ساده به جای گفتن ببخشید بگویید ” این اطلاعات به ما نشان می دهد ( مکث ) که ما مسیر را درست انتخاب نکرده ایم “. می بینید چقدر این دو جمله با هم تفاوت دارند.
۴- یک روز در دسترس نبودن ( جواب ندادن پیامک یا تماس در عرض ۲۰ دقیقه )
یکی از دوستانم روزی به خاطر جواب ندادن به پیامکش ملامتم کرد، او مرتب پیامک می داد و من هم مانند بیشتر افرادی که سرشان شلوغ است نمی توانستم بلافاصله جواب پیام ها، تماس ها، ایمیل ها و کامنت هایی که در شبکه های اجتماعی می گیرم را بدهم. واکنش من به این ملامت ممکن بود این باشد ” ببخشید عزیزم اخیرا واقعا سرم شلوغ است، اوضاع چطوره؟ ”
اما به جایش گفتم ” سلام عزیزم، چند کار مهم داشتم و می خواستم کاملا روی آنها تمرکز کنم، چیزی بود که می خواستی درباره اش صحبت کنی؟
” در چنین مواردی عذر خواهی کردن نا صادق بودن فرد را نشان می دهد، پس من از آن کلمه استفاده نکردم.
یک توصیه: بد نیست افرای که در زندگی تان هستند را عادت دهید که بلافاصله منتظر دریافت پاسخ تماس، پیامک و یا ایمیل از طرف شما نباشند.
اگر همیشه خود را در حالت فعال نگه دارید فشاری که رویتان می آید افزایش خواهد یافت.
اگر دیگران بدانند برای دریافت جواب از شما باید منتظر بمانند دیگر از به کار بردن انواع و اقسام عذر خواهی راحت خواهید شد. ببینید چه جواب زیبایی می توانید جایگزین کنید ” از اینکه صبر کردی ممنونم … ” اصلا به کار بردن چنین جملاتی حس دیگری دارد.
۵- درخواست آنچه حقتان است
هنگام درخواست برای ترفیع یکی از بزرگترین اشتباهاتی که افراد مرتکب می شوند به کار بردن چنین جمله ای است ” ببخشید که این درخواست را مطرح می کنم … “.
بابت چه چیزی عذر خواهی می کنید؟ بابت اینکه سرکار خوب بودید؟
این کار نتیجه ای معکوس دارد و اجازه نمی دهد به هدفی که دارید برسید.
سخن پایانی
گفتن ” ببخشید ” یک واکنش است، اما نباید اینچنین باشد. استفاده بیش از حد از این کلمه درست نیست و وقتی تمرین کنید تا در جایی مناسب به کار ببریدش خواهید دید که بسیار قدرتمند تر خواهد بود. تلاش برای مودب بودن گاهی باعث می شود برخی از بنیادی ترین حقوقمان را از دست بدهیم. پس برای اینکه حال خودتان خوب بماند و حقتان نیز پایمال نشود سعی کنید در جایی از ببخشید استفاده کنید که واقعا لازم باشد.
