مقالات
امام خمینی
خلاصه :
سید روح الله خمینیسید روحالله موسوی خمینی (در شناسنامه سید روحالله مصطفوی: زاده ۱ مهر ۱۲۸۱ – درگذشته ۱۳ خرداد ۱۳۶۸)، اولین رهبر و ولی فقیه نظام جمهوری اسلامی ایران و ازمراجع تقلید شیعه بود که انقلاب ۱۳۵۷ ایران را رهبری و در پی آن جمهوری اسلامی را بواسطه همهپرسی (رفراندوم) اول بنیان گذارد و تا پایان عمر رهبرش بود.
آیتالله العظمی سید روحالله خمینی |
|
---|---|
رخنگاره سید روحالله خمینی
|
|
اولین رهبر جمهوری اسلامی ایران | |
مشغول به کار ۱۲ آذر ۱۳۵۸ – ۱۳ خرداد ۱۳۶۸ |
|
رئیس جمهور | ابوالحسن بنیصدر محمدعلی رجایی سید علی خامنهای |
نخستوزیر | محمدعلی رجایی محمدجواد باهنر محمدرضا مهدوی کنی(کفیل) میرحسین موسوی |
پس از | ایجاد جایگاه |
پیش از | سید علی خامنهای |
رئیس کشور ایران رهبر انقلاب اسلامی |
|
مشغول به کار ۱۵ بهمن ۱۳۵۷[نکته ۱] – ۱۱ آذر ۱۳۵۸ |
|
نخستوزیر | مهدی بازرگان |
پس از | محمدرضا پهلوی (به عنوانشاه ایران) |
پیش از | خودش |
اطلاعات شخص | |
زاده | سید روحالله موسوی خمینی ۲۴ سپتامبر ۱۹۰۲ خمین، استان یکم، ایران |
درگذشت | ۳ ژوئن ۱۹۸۹ میلادی (۸۶ سال)
تهران، ایران |
علت مرگ | ایست قلبی |
آرامگاه | حرم سید روحالله خمینی،تهران |
ملیت | ایرانی |
همسر(ان) | خدیجه ثقفی(ازدواج ۱۳۰۹–۱۳۶۸) |
فرزندان | سید مصطفی سیده زهرا سیده صدیقه سیده فریده سید احمد |
اقامتگاه | جماران، منطقه ۱ تهران |
امضا | |
وبگاه | www.imam-khomeini.ir |
پیشینه علمی | |
دین | اسلام |
مذهب | شیعه دوازدهامامی |
فقه | امامیه |
عقیده | اصولی |
زمینهها | فقه، تفسیر، حدیث، فلسفه،عرفان |
محل تحصیل | حوزه علمیه قم، حوزه علمیه نجف |
استادان | |
شاگردان | |
ایدههای اصلی | قرائت جدید نظریه ولایت فقیه |
آثار چشمگیر | شرح چهل حدیث،کشفاسرار، تحریرالوسیله،ولایت فقیه |
تأثیرگذاران | |
تأثیرپذیرفتگان | |
|
وی در حوزه علمیه به تحصیل فقه، فلسفه اسلامی وعرفان پرداخت و در سال ۱۳۱۳ به اجتهاد رسید. پس از درگذشت سید حسین بروجردی (۱۳۴۰ ش)، جزو نامزدهای مرجعیت بود. سپس، به مبارزه با سیاستهای محمدرضا پهلوی به خصوص انقلاب سفید پرداخت و به دلیل اعتراض به تبعیت شاه از سیاست اسرائیل و آمریکا، در عاشورای ۱۳۴۲ خورشیدی، ۱۰ ماه زندانی شد و سپس در ۱۳۴۳ به دلیل سخنرانی علیه اعطای کاپیتولاسیون به مستشاران نظامی آمریکایی، تبعید شد. وی ۱۴ سال در تبعید زیست، که حدود یک سال در ترکیه، سپس عراق، و در پایان چند ماه در فرانسه بود. طی این مدت پیگیر اوضاع سیاسی ایران بود، با ارسال پیام و اعلامیه، اسلامگرایان و مخالفان را رهبری و به تدوین نظریه ولایت فقیه پرداخت. به عنوان رهبر انقلاب، شورای انقلاب ودولت موقت را تشکیل داد. پس از خروج شاه از ایران، در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ خمینی به ایران بازگشت و در ۲۲ بهمن انقلاب پیروز شد.
با فرمان وی، کمیته امداد، جهاد سازندگی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی،[۱] نهضت سوادآموزی، سازمان بسیج مستضعفین، و شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شد، امانیکی کدی در سال ۲۰۰۳ مینویسد که با انقلاب ایران انتظار همگانی برای آزادی و برابری اجتماعی نسبت به زمان شاه برآورده نشد.[۲] گرچه بنا به گزارشهای اخیر بینالمللی و ایرانی، شاخصهای آموزش، بهداشت، صنعت و عدالت اقتصادی ایران در مقایسه با قبل از انقلاب بهبود چشمگیر داشتهاست.[۳][۴]
وی هنگام مرگ در خرداد ۱۳۶۸، دولتی نسبتاً قوی، اما با مشکلات عظیم اقتصادی، اجتماعی و سیاست خارجی به ارمغان گذاشت.[۵] تشییع جنازهاش با حضور بیش از ۱۰ میلیون نفر، حدود یک ششم جمعیت آن زمان ایران، در کتاب رکوردهای گینس به عنوان شلوغترین تشییع جنازه ثبت شد.[۶] به نوشته یرواند آبراهامیان، هرچند عدهای خمینی را یک روحانی سنتی میدانند، ولی او ازلحاظ نظریه سیاسی و استراتژی پوپولیستی مذهبگرای خود، نوآور مهمی در ایران بود.[۷] در مقابل نزدیکان و طرفداران خمینی از جمله نوه او سید حسن خمینی معتقدند رهبری خمینی نه پوپولیستی بلکه مردمی بوده چرا که او همزمان با توجه به مصالح مردم برای نظرات علمی کارشناسان ارجحیت قائل بودهاست.