خلاصه :

هندوانه (نام علمی : Citrullus lanatus ، انگلیسی : Watermelon ، دری: تربوز ، رومی: بطیخ هندی ، عربی: دُلاع ) نوعی بوته و میوه از دسته صیفی جات است که در جالیز رشد می‌کند. زادگاه اصلی هندوانه، هندوستان است به همین خاطر، وجه تسمیه ی آن (هند وانه) به معنای میوه هند معروف شده است. در گذشته به این میوه تربوزه گفته‌ که هم اکنون در افغانستان و تاجیکستان به هندوانه تربوزه گفته می‌شود. نام کامل تر این میوه “خربزه هندوانه” می باشد. هندوانه گیاهی است یکساله و یک پایه ساقه آن خزنده و پیچک دارد و برگهای آن پهن با بریدگی های عمیق می باشد . گلهای آن کوچک و زردرنگ است . میوه آن رگدار یا دراز، پوست آن سبز رنگ و داخل آن قرمز می باشد .

هندوانه پس از آمدن به ایران به عربستان راه یافت و از آنجا به اندلس رسید و از اندلس به نواحی دیگر اروپا منتقل شده و هم اکنون در بیشتر مناطق دنیا کاشته می شود. هم اکنون هندوانه در شهرهای شمالی ایران وشهرستان زابل درسیستان وبلوچستان و شهرهای استان خوزستان و کرمان و در استان فارس شهرستان اقلید به صورت وسیع کاشت می شود. این میوه دارای رنگ هایی چون زردعسلی، زرد نباتی و سرخ که ممکن است دارای تخم هایی به رنگ سیاه، سرخ یا ابلق باشد؛ البته تنها صفاتی از قبیل رسیده بودن، شیرینی، شکنندگی و بی ریشه بودن مهم است. زیرا این صفات نشان دهنده کمال رشد ترکیبات هندوانه است. به طور کلی مهم است که میوه هنگامی که به بوته اش وصل است، پخته و کامل شود. زیرا تنها در این صورت به خواص اصلی خود دست می یابد.

هندوانه مثل سایر گیاهان خانواده کدوییان، نسبت به یخبندان حساس است و برای رشد و نمو احتیاج به روزهای گرم آفتابی دارد. مناسب ترین خاک برای هندوانه، خاک های سبک حاصلخیز است و برداشت محصول، زمانی صورت می گیرد که هندوانه رسیده باشد، لذا می توان پژمرده شدن پیچک مجاور دم میوه را در نظر گرفت. قسمت های مورد استفاده هندوانه، گوشت، تخم و پوست آن است. هندوانه به صورت خام و مرباخورده می شود و تخم آن را خام یا بوداده، به عنوان آجیل مصرف می کنند.