شب لیلة الرغائب

خلاصه :

نخستین شب جمعه از ماه پرفضیلت رجب را «لیلة الرّغائب» نامیده اند. رسول خدا (ص) در روایتی فرموده اند:" از اولین شب جمعه ماه رجب غافل نشوید که فرشتگان آن را «لیلة الرغائب» نامیدند."

ابتدا به معنای لغوی لیله الرغائب می پردازیم لیله به معنی شب و واژه «رغائب» جمع «رغیبه» به معنی چیزی که مورد رغبت و میل و همچنین به معنای بخشش و عطای زیاد است.

پس «لیلةالرغائب» هم به عنوان شبی که توجه به آن زیاد است و هم به عنوان شبی که در آن بخشش و عطا فراوان است میتواند معنی شود

اما خیلی‌ها تصور می‌کنند "لیلة الرغائب" به معنای "شب آرزوهاست" از این جهت شروع به درخواست آرزوهای دنیوی خود از خداوند متعال می‌کنند. هرچند دعا و آرزو از خداوند امر پسندیده‌ای است، اما تصور اینکه اولین شب جمعه ماه رجب شب آرزوهای دنیوی است اشتباه است؛ چرا که خداوند باطن این شب را برای رهایی نفس انسان از مادیات جهت پرورش ابعاد معنوی او قرار داده است.

آیت الله جوادی آملی در یکی از جلسات درس اخلاق خود، لیله الرغائب را شب رغبت ها برشمرد و بیان داشت: امیدواریم که در لیلهالرغائب رغبت ما با رهبت ما هماهنگ باشد. هم از قهر و جلال خدا راهب باشیم, هم به مِهر و جمال خدا راغب باشیم؛ رغبت یعنی میل نه آرزو.

او ادامه داد: لیلهالرغائب به معنای شب آرزوها نیست، بلکه شب رغبت‌ها و گرایش‌ها و مجذوب‌شدن‌هاست لذا آن انجذاب و گرایش و میل و شوق را می‌گویند رغبت، در برابر رهبت. خدای سبحان جنّاتی دارد که ما را به آنها ترغیب کرده و برای روح ما هم بهشتی دارد که ما را به آن هم ترغیب کرده است.

مرجع تقلید شیعیان اظهار کرد: در بخش پایانی سورهٴ مبارکهٴ «قمر» چنین آمده ﴿إنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنّاتٍ وَنَهَرٍ ٭ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾  یعنی مردان باتقوا بهشتی دارند همین(جَنَّاتٌ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ﴾جنت جسم و بدن است و لذایذ مادی که در آن نهرِ عسل جاری است نهرِ آب جاری است نهر شیر جاری است نهر خمر جاری است این انهار چهارگانه در این بهشت هست.اما یک بهشت دیگری دارد که آن برای روح ماست و این را با واو عطف بیان نکرده بلکه  فرمود: ﴿إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ ٭ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾ نه «و فی» ﴿فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾ آن جنّت برای روح ماست برای جان ماست که نزد خدا قرار بگیریم .

او ادامه داد: اوساط اهل ایمان, رغبتشان در لیلهالرغائب به ﴿جَنَّاتٌ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ﴾ است و اوحدی از اهل ایمان گذشته از اینکه ﴿جَنَّاتٌ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ﴾ را طالب هستند ﴿فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾ را هم مورد رغبت و میل و گرایش و انجذاب خود قرار می‌دهند آن‌گاه درباره چنین گروهی گفته می‌شود: ﴿وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ﴾  هم جنّت بدن است هم جنّت جان است هم لذّت روح است هم لذّت تن است که ـ ان‌شاءالله ـ در لیلهالرغائب به این رغبت‌ها بار می‌یابیم.

زمین خاکی پر از فرشتگان می شود که از آسمان سرازیر شده اند در زمین سکنا برگزیده اند و مسئول بردن پیغام از نیت های پاک بندگان به خداوند هستند.

امیدوارم که در این شب نورانی دعا گوی ما هم باشید