معرفی
ایران سرزمین سنت هایی با قدمت و شیرین
سنت های شیرین ایران
سنت هایی که از قدیم مانده است
خلاصه :
ایران سرزمین سنت های شیرین1 . سنت برف چال یا ورف چال مازندران
مراسم آیینی سنتی ورفِ چال که حدود 600 سال قدمت دارد، در یکی از جمعه های نیمه دوم اردیبهشت ماه برگزار می شود، که به علت پیشنهاد اهالی روستای اسک و حفظ این آیین سنتی و به دور از ورود برخی افراد غیر مسئول، مراسم به جای روز جمعه در روزهای وسط هفته برگزار می شود.
ورف چال ریشه تاریخی و مذهبی دارد و پیشینه این مراسم به دوره آل بویه تبرستان باز می گردد.
این مراسم هرسال اردیبهشت ماه برگزار شده و با نظمی خاص با حفظ آداب ملی و مذهبی جهت ادای دین و برآوردن حاجات شرعی، با تمسک به ادعیه ائمه اطهار (ع )، به حمل برف با نشانه تقدس و سفید بختی با دست به دست کردن برف از دامنه های ورفِ چالِ اَسکِ وَش اقدام می شود.
2 . سنت گل غلتان سمنان
آیین گل غلتان برای نوزادانی که اولین بهار زندگی را میگذرانند اجرا میشود و بیشتر توسط مادر، خاله، عمه و مادربزرگ انجام میشود. اگر تولد نوزاد با فصل بهار و زمان رویش گلهای محمدی مصادف شود، چند نفر از زنان فامیل برای چیدن گل، اول صبح به باغ و مزارع رفته و با ذکر صلوات و خواندن ابیات تمام میشود .
3 . سنت انار چینی قزوین و کردستان
جشن انار چینی یکی از رسوم و ائین های روستای تاریخی انبوه ،از توابع بخش عمارلو در
استان قزوین قرار دارد.
جشن انار یکی از مهمترین مراسم محلی این روستا است که، هر ساله در آخرین جمعه مهرماه توسط مردم محلی
به صورت کاملا خودجوش و مستقل برگزار میشود.
در این روز، تمام مردم روستا برای کمک و چیدن انار دور هم جمع میشن و این مراسم تا غروب آفتاب ادامه پیدا می کند .
4 . سنت گیشه بری گیلان
گیشه بری یعنی بردن عروس به خانه داماد، پر هیجان ترین قسمت مراسم عروسی در گیلان است. عروس را با صدایساز و نقاره و كف زدنها و بانگ شادی و ترانهخوانی و مبارك باد به سمت خانه داماد بدرقه می کنند. در گیلان در مناطق مختلف مراسم گیشه بری با شیوه های مختلفی برگزار می شود . در شرق گیلان ، نهالی را که از خانه پدر عروس کنده اند را عروس و داماد ، با هم در خانه دامادی می کارند. در بعضی از روستاهای غرب و شرق گیلان ، مادر عروس پای خروسی را که از مادر داماد گرفته ، با رشته های رنگین ابریشمی به پای مرغ می بندد و آن مرغ و خروس را با عروس همراه می کنند ، تا در خانه داماد بند از پای آن بر گیرند و در لانه ای که آماده کرده اند ، جایشان دهند.
5 . سنت سوار بازی چهار محال بختیاری
این سنت در استان چهارمحال بختیاری برگذار میشود این مراسم توسط مردان و زنان محلی و هر ساله گردشگران در این مراسم کهن که قدمت زیادی دارد برگذار میشود .
6 . سنت تکم و تکمچى اردبیل
تکم شيطانکى است بهشکل حيوان از تخته که با پارچههاى رنگين و تکههاى آينه آنرا زيبا مىکردند و از زير شکم بر انتهاى چوب نازکى متصل کرده و اين چوب را از سوراخى در وسط صفحه تختهاى عبور مىدادند و به آسانى در آن سوراخ بالا و پائين مىرفت .
تکمچى يعنى صاحب تکم آنرا بهحرکت درآورد. و در نتيجه صدائى بهوجود مىآورد که خوشآيند است و بههمراه آن تصانيفى نيز مىخواند که درباره عيد و بهار است . تکمچىها از حدود يک ماه به عيد مانده پيدا مىشوند و به در خانهها رفته و رسيدن بهار را مژده مىدادند .
7 . سنت عید فطر گلستان
روزهای پایانی ماه مبارک رمضان، ترکمنها با شور و شوق، خود را برای برگزاری عید فطر، آماده میکنند و در این ایام بازارهای شهرهای ترکمن نشین استان گلستان از جمله گنبدکاووس پررونق است.
پخت شیرینیهای مخصوص، خرید لباس نو، دیدار با بزرگان و بردن هدیه برای خانواده عروس از جمله سنتهای ترکمنها برای گرامیداشت این عید بزرگ است.
8 . سنت روزه بندونی یا روزه سری مازندران
روزه بندونی یا روزه سری آیینی مذهبی بوده که به منظور تشویق و ایجاد انگیزه برای روزه گرفتن نوجوانان، از گذشته تاکنون اجرا میشود.
کسانی که در مازندران برای نخستین بار به سن تکلیف میرسند و روزه میگیرند تا زمانی که از جانب بزرگترها به عنوان روزهسری، هدیهای نگیرند، افطار نمیکنند. معمولاً این هدایا شامل چادر نماز و طلاجات برای دختران، پول و انواع نقرهجات برای پسران است.
9 . جشن نوروز صیاد قشم
جشن نوروز صیاد یکی از آئینهای کهن جزیره نشینان قشمی با قدمت بیش از ششصد سال است که مردم این جزیره با همکاری منطقه آزاد قشم، سعی در زنده نگه داشتن آن دارند.
همزمان با آغاز فصل صید و صیادی در جزیره قشم، نوروز صیاد آغاز میشود.
ساحل نشینان خلیج فارس معتقدند در نوروز صیاد همه ماهیها آزادند تا نسل خود را افزایش دهند، بنابراین از هرگونه صید خودداری میکنند.
یکی دیگر از آداب و رسوم این روز، شنا کردن تمام روستائیان در دریا است.
10 . شب چله کهگیوله و بویر احمد
یلدا در کهگیلویه و بویراحمد شب چله نامیده شده است؛ مردم این استان بر این باور هستند که چله بزرگ از نخستین روز دی ماه جشن خرم روز تا دهم بهمن که جشن سده است به طول میانجامد و به علت سرمای شدید چله بزرگ نامیده میشود، پس از آن چله کوچک فرا میرسد که از دهم بهمن تا بیستم اسفند به طول میانجامد و از شدت سرما کم کم کاسته میشود.
امیدوارم از این مطلب خوشتان آمده و با فرهنگ اصیل ایرانی آشنا باشید .
صدرا محمود رباطی
پیارسال