مقالات
ماه
خلاصه :
درباره ی ماه بیشتر بدانیمماه تنها قمر سیارهٔ زمین است که با بازتاباندن نورخورشید، شب‌های زمین را کمی روشن می‌کند. ماه پنجمینقمر طبیعیِ بزرگ در سامانهٔ خورشیدی در میان ۱۷۳ قمر موجود در این سامانه است. قطرِ ماه حدودِ ۳٬۵۰۰ کیلومتر است. جوّ ندارد و در پهنهٔ آن دهانه‌های برخوردی درپیِ برخوردِ سنگ‌های آسمانی پدید آمده‌است.
بدر (ماه) با دیدِ نیم‌کره شمالی
|
|||||||||||||
| طبفه‌بندی | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| حالت مالکیت | |||||||||||||
| خواص مداری | |||||||||||||
| حضیض | ۳۶۲۶۰۰ کیلومتر (۳۵۶۴۰۰–۳۷۰۴۰۰ کیلومتر) |
||||||||||||
| اوج و حضیض | ۴۰۵۴۰۰ کیلومتر (۴۰۴۰۰۰–۴۰۶۷۰۰ کیلومتر) |
||||||||||||
| نیم‌قطر بزرگ | ۳۸۴٬۳۹۹ کیلومتر (۰.۰۰۲۵۷ AU)[۱] | ||||||||||||
| خروج از مرکز مداری | ۰.۰۵۴۹[۱] | ||||||||||||
| دوره تناوب مداری | |||||||||||||
| دوره تناوب هلالی |
۲۹.۵۳۰۵۸۹ d
(29 d 12 h 44 min 2.9 s) |
||||||||||||
| سرعت متوسط مداری | ۱.۰۲۲ km/s | ||||||||||||
| زاویه انحراف | ۵٫۱۴۵° به دائرةالبروج[۲][الف] | ||||||||||||
| طول گره صعودی |
regressing by one مدار (سیاره) در ۱۸٫۶ سال
|
||||||||||||
| شناسه حضیض |
progressing by one revolution در ۸٫۸۵ سال
|
||||||||||||
| قمر | زمین[ب][۳] | ||||||||||||
| مشخصات فیزیکی | |||||||||||||
| شعاع متوسط | ۱٬۷۳۷.۱ کیلومتر (0.273 Earths)[۱][۴][۵] | ||||||||||||
| شعاع در استوا | ۱٬۷۳۸.۱ کیلومتر (0.273 Earths)[۴] | ||||||||||||
| شعاع قطب جغرافیایی | ۱٬۷۳۶.۰ کیلومتر (0.273 Earths)[۴] | ||||||||||||
| تخت‌شدگی | ۰.۰۰۱۲[۴] | ||||||||||||
| مساحت سطح | ۳.۷۹۳×۱۰۷ km2 (0.074 Earths) |
||||||||||||
| حجم | ۲.۱۹۵۸×۱۰۱۰ کیلومترمکعب (0.020 Earths)[۴] | ||||||||||||
| جرم (فیزیک) | ۷.۳۴۲×۱۰۲۲ کیلوگرم (۰.۰۱۲۳۰۰ Earths)[۱][۴] | ||||||||||||
| چگالی متوسط | ۳.۳۴۴ g/cm3[۱][۴] ۰.۶۰۶ × Earth |
||||||||||||
| گرانش سطحی | ۱.۶۲ m/s2 (۰.۱۶۵۴ نیروی گرانش)[۴] | ||||||||||||
| سرعت گریز | ۲.۳۸ km/s | ||||||||||||
| دوره چرخش | ۲۷.۳۲۱۶۶۱ d (قفل جزر و مدی) | ||||||||||||
| سرعت چرخش استوایی | ۴٫۶۲۷ متر بر ثانیه | ||||||||||||
| انحراف محوری |
|
||||||||||||
| سپیدایی | 0.136[۶] | ||||||||||||
|
|||||||||||||
| قدر ظاهری | |||||||||||||
| قطر زاویه‌ای | ۲۹٫۳ تا ۳۴٫۱ arcminutes[۴][ت] | ||||||||||||
| جو[۸] | |||||||||||||
| فشار جو در سطح |
|
||||||||||||
| ترکیبات | |||||||||||||
قطر کرهٔ ماه یک‌چهارمِ کرهٔ زمین است و هیچ سیارهٔ دیگری در سامانهٔ خورشیدی، نسبت به اندازهٔ خود، دورگردی به این بزرگی ندارد.[۹] چگالی ماه چهار پنجم چگالی زمین است.
انسان‌ها از قدیم از کرهٔ ماه و چرخش منظم آن برای گاهشماری، به‌ویژه در کشاورزی، بهره می‌گرفتند. مسافران و دریانوردان نیز از نور و حضور ماه برای جهت‌یابی وناوبری استفاده می‌کردند؛ ماه هم‌چنین در اسطوره‌هایاقوام حضور زیادی داشته و در برخی فرهنگ‌ها حتی آن را به‌عنوان یک ایزد پرستش می‌کرده‌اند. گرانش (جاذبهٔ) ماه باعث به‌وجود آمدن جزر و مد آب‌های کرهٔ زمین می‌شود. گرانش کرهٔ ماه هم‌چنین باعث باثبات ماندن محور گردش زمین به دور خود می‌شود که درصورت عدم وجود ماه،انحراف محوریِ زمین مرتباً تغییر می‌کرد و این امر باعث آشفته شدن آب‌وهوا و فصل‌ها در زمین می‌شد.[۹]
