خلاصه :
پیامبران ایرانی
انبیایی که در ایران، تبلیغ داشته اند.حدّ اقلّ یازده نفر از انبیاء در ایران دفن شده اند؛ و قبر معلوم و معروف دارند؛ که نشان می دهد آنها برای تبلیغ در این دیار مبعوث شده اند یا از جایی دیگر به این دیار آمده بوده اند. نام و نشان این انبیاء عبارت است از:ـ دانیال نبی در شوش فرزند یوحنا ششصد سال پیش از میلاد مسیح زندگی می‌کرده است؛ مشهورترین پیامبری است که در ایران دیده از جهان فرو بسته‌است. شهر باستانی شوش را به نام این پیامبر می‌شناختند. امام علی (ع) درباره اش جمله‌ای به این مضمون دارد: هر کس برادرم دانیال را زیارت کند گویی مرا زیارت کرده است؛ و همین جمله امروزه بر سنگ مزار دانیال نبی حک شده‌است.
ـ حَیَقوق در تویسرکان
تویسرکان در دامنهٔ الوند، جزئی از سلسله کوههای زاگرس میزبان حیقوق نبی است. حیقوق به شهادت آن‌چه بر سر مزارش نوشته شده ۱۲۰۰ سال پیش از هجرت پیامبر اکرم(ص) و در عصر دانیال نبی می‌زیسته است. حیقوق پیامبر پس از فتح بابل توسط کوروش و مرگ بخت‌النصر به ایران آمد و ایرانیان او را گرامی می‌داشتند؛ و پس از فوت وی، او را در دشت سرسبز تویسرکان به خاک سپردند. مردم محلّی این آرامگاه را بسیار دوست می دارند.
ـ اشموئیل نبی در ساوه
در جاده‌ای که به بوئین زهرا می‌رسد در نزدیکی شهر ساوه و در انتهای دشتی پهناور مزار اشموئیل یا سموئیل قرار دارد. پیامبری که در عهد جالوت ظهور کرد و در جنگی نابرابر او را شکست داد. در این جنگ جالوت توسط سنگی که از سوی داود(ع) به سوی او پرتاب شده بود، کشته شد. مزار اشموئیل در عهد صفویه مورد بازسازی قرار گرفت و ایوان مزار نیز در عهد ناصر الدین شاه مرمت شد.
ـ چهار انبیاء
چهار انبیا لقب فشرده شده ی پیامبرانی به نام‌های: «سلام» و «سلوم» و «سهولی» و «القیا» است که در دوران غیبت اصحاب کهف به گسترش خداپرستی پرداختند. این آرامگاه که مقبره ی صالح فرزند حسن بن علی را نیز دربردارد، جلوه‌ای زیبا از هنر ایرانی در عصر اسلام است و همه ساله بسیاری از مردم قزوین و مناطق اطراف را به زیارت خود فرا می‌خواند.
ـ یوشع پیامبر در اصفهان
مزار این پیامبر در اصفهان قرار دارد. گفته شده آن جناب توسط کورش کبیر از بابل نجات پیدا کرد و ساکن ایران شد. یوشع پیامبر در گورستان تخت فولاد در اصفهان دفن شده است. گورستانی که قدمت آن به دوران قبل از اسلام بر می‌گردد و چهره‌های بزرگی در آن دفن شده‌اند.
ـ حَجَی در همدان
در همدان که پیش از این هکمتانه نامیده می‌شد، مسجدی به نام «مسجد پیغمبر» وجود دارد که در دل آن آرامگاه حجی قرار دارد. او پس از دوباره سازی اورشلیم ، که توسط بخت النصر ویران شده بود، در حدود دو هزار و ششصد سال پیش به ایران مهاجرت کرد؛ و در همین سرزمین هم از دنیا رفت.
ـ قیدار نبی در زنجان
شهرقیدار مرکزشهرستان خدابنده از توابع زنجان لااقل از دوره ساسانی به بعد(به استنادآثار تاریخی مزرعه تخت) سابقه تاریخی دارد. نام شهر به خاطر وجود آرامگاه قیدار نبی درکنار چشمه ی پرآب کوه علی پنجه شهر، قیدار نامیده می‌شود. در گذشته‌های دور این شهر با نام پیغمبرتوسط اهالی منطقه خطاب می‌شده است. بنای بقعه به سال ۷۱۹ هـ . ق توسط بلغار خاتون زن ارغون شاه ایلخانی تجدید بنا گردیده است. ضریح چوبی مزار قیدار که با نقوش متعلق به دوران ایلخانی تزئین شده طی روزهای مختلف سال پذیرای پارچه‌های سبز رنگی است که از سوی زائران بارگاه آن بسته شده و همین موضوع زیبایی خاصی را به آرامگاه قیدار بخشیده‌است. قیدار فرزند اسماعیل پسر ابراهیم است که نسلشان به خاندان بنی‌هاشم در عربستان ختم می‌شود. پیامبر اسلام به واسطه ی سی نسل، از فرزندان این پیامبر به شمار می‌رود.
ـ حزقیل در دزفول
این پیامبر در شهر دزفول به باباحزقیل معروف است و در خیابان شریعتی دزفول پشت پارکینگ زیارتگاهش قرار دارد.
افزون بر این بزرگواران در برخی روایات آمده که ایرانیان، قبل از زرتشت، پیغمبری صاحب کتاب داشته اند؛ که به شهادت رسیده است. امّا متأسفانه اسم و رسم او را ذکر نفرموده اند.
