گوگل و اپل دقیقا چگونه می‌خواهند جلوی گسترش ویروس کرونا را بگیرند؟
در روز جمعه، ۱۰ آوریل، شرکت‌های اپل و گوگل خبر همکاری با یکدیگر برای جلوگیری از شیوع گسترده ویروس کرونا را اعلام کردند و برای این کار در سیستم‌عامل‌های اندروید و iOS ویژگی‌هایی برای ردیابی تماس کاربران تعبیه خواهد شد. در ابتدا فقط جزییات محدودی مطرح شد اما حالا این دو شرکت در مورد چگونگی پیاده‌سازی این سیستم و اقدامات احتیاطی برای اطمینان از امن ماندن اطلاعات شخصی کاربران، جزییات بیشتری اعلام کرده‌اند.
قضیه از چه قرار است؟
به صورت خلاصه، گوگل و اپل می‌خواهند از گوشی‌های هوشمند برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا استفاده کنند و این کار را با اطلاع‌رسانی در مورد تماس با افرادی که در تست کرونا جواب مثبت گرفته‌اند، انجام می‌دهند. برای این کار، روشی موسوم به ردیابی تماس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ردیابی تماس، شناسایی و پیگیری افرادی است که ممکن است با یک فرد آلوده به ویروس برخورد داشته باشند. به همین خاطر، اپل و گوگل قصد دارند در صورت برخورد با چنین فردی، خیلی سریع این موضوع را به افراد موردنظر اطلاع دهند تا آن‌ها بتوانند اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهند. گوگل و اپل زمانی که سیستم ردیابی تماس برقرار می‌شود، سناریوی زیر را پیش‌بینی می‌کنند.
- دو نفر (فرد ۱ و فرد ۲) به مدت حدودا ۱۰ دقیقه رودررو با یکدیگر صحبت می‌کنند.
- در طول این مدت، گوشی‌های آن‌ها در نزدیکی یکدیگر قرار دارد و از طریق سیگنال‌های بلوتوث اطلاعاتی بین دو گجت رد و بدل می‌شود.
- مدتی بعد، فرد ۱ متوجه می‌شود که مبتلا به ویروس کرونا یا بیماری کووید ۱۹ است.
- با موافقت فرد ۱، گوشی او اطلاعات مربوط به سیگنال‌های بلوتوث طی ۱۴ روز گذشته را به سرور ارسال می‌کند.
- در این بین، گوشی فرد ۲ هم مرتبا این اطلاعات را بررسی می‌کند تا ببیند آیا این شخص در روزهای گذشته با افراد بیمار تماس داشته یا نه.
- گوشی فرد ۲ تمام اطلاعات مربوط به افراد بیمار را دانلود می‌کند و متوجه می‌شود که با یک بیمار یعنی فرد ۱ در تماس بوده است.
- سپس یک نوتیفیکیشن برای گوشی فرد ۲ ارسال می‌شود تا او از این موضوع آگاه شود.
- از طریق همین نوتیفیکیشن، فرد ۲ می‌تواند اطلاعات موردنظر برای گام‌های بعدی را دریافت کند.
اندروید و iOS از لحاظ ساختاری تفاوت‌های گسترده‌ای با یکدیگر دارند و به همین خاطر توسعه یک اپلیکیشن واحد برای انجام چنین کاری اصلا کار راحتی نیست. گوگل و اپل در تلاش هستند که این سیستم حریم خصوصی کاربران را به خطر نیندازد و مثلا بر عمر باتری تأثیر زیادی نداشته باشد. در ضمن باید بگوییم که مهندسان اپل و گوگل در نهایت قصد دارند چنین مشخصه‌ای را در خود سیستم‌عامل پیاده کنند.
این سیستم چگونه کار می‌کند؟
گوگل و اپل روز گذشته یک جلسه مطبوعاتی منتشر کردند و در آن به مهم‌ترین سوالات مربوط به چگونگی کارکرد این سیستم پاسخ دادند. اول از همه باید بگوییم که گوگل و اپل قرار نیست اپلیکیشنی عرضه کنند. آن‌ها در حال ایجاد یک رابط برنامه‌نویسی کاربردی (API) هستند تا اپلیکیشن‌های ثالث بتوانند از امکانات آن بهره ببرند. گوگل و اپل API را توسعه می‌دهند و آن را در اندروید و iOS تعبیه می‌کنند تا نهادهایی مانند سازمان‌های بهداشتی، از API موردنظر برای شناسایی و ردیابی افراد بیمار و افرادی که با آن‌ها در تماس بوده‌اند، استفاده کنند.
اواسط ماه آینده یعنی ماه می، گوگل و اپل این API را منتشر خواهند کرد. این API می‌تواند بین گوشی‌های اندرویدی و iOS ارتباط برقرار کند. در نهایت این قابلیت ممکن است به‌صورت گسترده در سیستم گوشی‌های اندرویدی و iOS تعبیه شود که البته انجام چنین کاری ماه‌ها طول می‌کشد. حتی در صورت انجام چنین کاری، کاربران باید اپلیکیشن‌های ثالث مربوط به نهادهای بهداشتی موردنظر را دانلود کنند.
چندپارگی نسخه اندروید گوشی‌ها چه تأثیری در این طرح دارد؟
همانطور که گفتیم، اندروید و iOS سیستم‌عامل‌های بسیار متفاوتی هستند. زمانی که اپل نسخه جدید سیستم‌عامل گجت‌ها را ارائه می‌کند، در عرض چند روز درصد بالایی از آن‌ها این نسخه را دریافت می‌کنند اما گوشی‌های اندرویدی این‌گونه نیستند زیرا این گوشی‌ها توسط شرکت‌های مختلفی روانه‌ی بازار شده‌اند.
به همین دلیل در اواسط ماه می، گوگل از طریق سرویس‌های گوگل پلی یک به‌روزرسانی منتشر می‌کند تا گوشی‌های موردنظر بتوانند از این API بهره ببرند. در آن زمان، اپل برای آیفون یک آپدیت مشابه آپدیت‌های معمولی ارائه می‌دهد.
بعد از آن چه اتفاقی می‌افتد؟
API تنها بخشی از نبرد است. بعد از انتشار API، مقامات نهادهای بهداشتی باید اپلیکیشن‌های مبتنی بر آن را توسعه دهند. گوگل و اپل برای نهادهایی که نمی‌دانند که از کجا توسعه اپلیکیشن را شروع کنند، نمونه‌هایی را ارائه می‌دهند. این نهادها می‌توانند مثلا رابط کاربری این اپلیکیشن‌ها را تغییر دهند یا به‌طور کامل از صفر اپلیکیشن موردنظر خود را توسعه دهند.
بعد از آماده شدن این اپلیکیشن‌ها، کاربران باید از طریق گوگل پلی استور و اپ استور اپل آن‌ها را دانلود کنند. این بخش دشوار پروژه محسوب می‌شود. زیرا کاربران متعددی باید به این سرویس اعتماد کنند و در غیر این صورت سیستم در زمینه‌ی جلوگیری از شیوع ویروس کرونا کارکرد موردنظر خود را نخواهد داشت.
گوگل و اپل چگونه حفاظت از حریم خصوصی کاربران را تضمین می‌کنند؟
در دورانی که غول‌های تکنولوژی در زمینه حفظ حریم خصوصی کاربران سابقه خوبی ندارند، بسیاری از کاربران نگران این موضوع هستند که چنین سیستمی می‌تواند حریم خصوصی آن‌ها را به خطر بیندازد. با این حال، در این زمینه نباید این نگرانی را داشته باشیم.
این سیستم کاملا اختیاری است و کاربران در صورت تمایل می‌توانند اجازه موردنظر را صادر کنند. فارغ از نوع سیستم‌عامل و اپلیکیشن، این API مکان جغرافیایی شما را زیر نظر نمی‌گیرد. همچنین اگر بیمار شوید، تنها در صورتی که تمایل داشته باشید می‌توانید مجوز انتشار این موضوع را صادر کنید.
در مورد سرورها هم سخنگوی گوگل اعلام کرده که این داده‌ها به‌طور غیر متمرکز در سرورهای مختلف ذخیره می‌شود و این یعنی فقط یک سرور حاوی اطلاعات مربوط به تماس‌ها وجود ندارد. همچنین باید خاطرنشان کنیم سرورها اطلاعات خصوصی شما را ذخیره نمی‌کنند. بلکه این سرورها را بیشتر به‌عنوان مکانیسم‌های پخش در نظر بگیرید. این یعنی آن‌ها تنها حاوی اطلاعات کافی برای پخش داده به افراد موردنظر هستند و این داده‌ها به مدت فقط ۱۴ روز ذخیره می‌شوند.
گوگل و اپل اعلام کرده‌اند که مهندسین این دو شرکت سخت مشغول کار برای توسعه این API هستند. مطمئنا تا ماه آینده که سیستم اجرایی می‌شود، اطلاعات بیشتری در مورد آن مطرح خواهد شد ولی فعلا همین اطلاعات منتشر شده هم تا حد زیادی مکانیسم آن را تشریح کرده است.
سروش شیخ محمدی ۳ سال پیش
ولی بد نبود
برای درج دیدگاه باید ابتدا به عنوان کاربر به سایت وارد شده باشید.