معرفی
زندگی نامه ی امامان ( امام کاظم )
خلاصه :
این قسمت درباره ی حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام)زندگینامه امام موسی کاظم (ع) از تولد تا شهادت
در بررسی زندگینامه امام موسی کاظم (ع) مشاهده می کنیم که ایشان در طول دوران امامت خود چندین بار از سوی خلفای عباسی احضار و زندانی شدند و در نهایت در زندان به شهادت رسیدند.
تولد امام موسی کاظم (ع)
موسی بن جعفر در سال ۱۲۸ یا ۱۲۹ هجری قمری هنگامی که امام صادق (ع) و همسرش حمیده از حج بازمیگشتند، در منطقه ابواء به دنیا آمد. برخی مکان ولادت ایشان را مدینه دانستهاند. درباره تاریخ ولادت امام کاظم اختلاف است؛ طبری ولادت ایشان را در ذیالحجه و طبرسی آن را در ۷ صفر دانسته است.
دوران کودکی امام موسی کاظم (ع)
مادر آن حضرت حمیده خاتون از اهل مغرب یا اندلس (اسپانیا) بوده است. امام موسی کاظم (ع) هنوز کودک بودkn که فقهای مشهور مثل ابو حنیفه از ایشان مسئله می پرسیدند و کسب علم می کردند.
امام موسی بن جعفر (ع) در دوران انتقال قدرت از امویان به عباسیان به دنیا آمدند. در چهار سالگی ایشان ، نخستین خلیفه عباسی به حکومت رسید. در منابع تاریخی از زندگی امام کاظم (ع) تا پیش از امامت وی ، اطلاعات چندانی در دست نیست ، جز چند گفتگوی علمی در زمان کودکی از جمله گفتگو با ابوحنیفه و عالمان ادیان دیگر که در مدینه رخ داده است.
همسران و فرزندان امام موسی کاظم (ع)
نخستین همسر ایشان ، نجمه خاتون مادر امام رضا هستند. از تعداد فرزندان ایشان در منابع تاریخی گزارشهای متفاوتی آمده است. به نقل شیخ مفید ، ایشان ۳۷ فرزند (۱۸ پسر و ۱۹ دختر) داشته اند. امام رضا (ع)، إبراهیم ، شاهچراغ ، حمزه، اسحاق از جمله ی پسران و فاطمه معصومه (س) و حکیمه از جمله دختران او هستند. نوادگان امام کاظم (ع) به سادات موسوی شهرت دارند.
دوران امامت امام موسی کاظم (ع)
امام موسی بن جعفر (ع)، پس از شهادت امام صادق (ع) در سال ۱۴۸ قمری در سن ۲۰ سالگی به امامت رسیدند. مدت امامت حضرت موسی بن جعفر (ع) ۳۵ سال بود و با شهادت ایشان در سال ۱۸۳ ، امامت به فرزندشان ، حضرت امام رضا (ع) منتقل شد.
خلفای معاصر امام موسی کاظم (ع)
خلفای دوران پیش از امامت امام موسی کاظم (ع) مربوط به سال های ۱۲۸ تا ۱۴۸ قمری است. در این سال ها به ترتیب مروان بن محمد (۱۲۸-۱۳۲) ، سفاح (۱۳۲-۱۳۶) و منصور دوانیقی (۱۳۶-۱۴۸) بر کرسی خلافت نشستند.
خلفای دوره امامت شامل چهار خلیفه می شود که از سال 148 تا 183 قمری خلافت کردند. اسامی خلفای دوران امامت امام موسی کاظم (ع) عبارتند از منصور دوانیقی (۱۴۸-۱۵۸)، مهدی عباسی (۱۵۸-۱۶۹)، هادی عباسی (۱۶۹-۱۷۰) و هارون عباسی (۱۷۰-۱۸۳).
دوران زندان امام موسی کاظم (ع)
امام کاظم (ع)، در طول دوران امامتشان چندین بار از سوی خلفای عباسی احضار و زندانی شدند.
امام موسی کاظم چند سال در زندان بودند؟ نخستین بار در زمان خلافت مهدی عباسی، امام را به دستور خلیفه از مدینه به بغداد منتقل کردند. هارون نیز دو بار امام را زندانی کرد. زمان دستگیری و زندان اول در منابع ذکر نشده ولی دومین بار در ۲۰ شوال سال ۱۷۹ ایشان را در مدینه دستگیر و در ۷ ذیحجه در بصره در خانه عیسی بن جعفر زندانی کرد. بنا به نقل شیخ مفید، هارون در سال ۱۸۰ در نامهای به عیسی بن جعفر، از او خواست امام را به قتل برساند، ولی او نپذیرفت. امام را پس از مدتی به زندان فضل بن ربیع در بغداد منتقل کردند. امام کاظم (ع) سالهای پایانی عمر خود را در زندانهای فضل بن یحیی و سندی بن شاهک گذراند. در زیارتنامه امام کاظم (ع) با عبارت الْمُعَذَّبِ فِي قَعْرِ السُّجُون؛ «کسی که در سیاهچالها شکنجه میشد» به ایشان سلام داده شده است.
درباره دلیل دستگیر شدن امام هفتم شیعیان توسط خلفای عباسی و انتقال ایشان به زندان ، گزارشهای متفاوتی در منابع آمده است. بنا بر برخی گزارشها دلیل دستگیری ایشان به دستور هارون، حسادت یحیی برمکی و بدگویی علی بن اسماعیل بن جعفر از ایشان نزد هارون بوده است. گفته شده هارون به ارتباط شیعیان با امام کاظم (ع) حساس بود و از اینکه اعتقاد شیعیان به امامت آن حضرت باعث تضعیف حکومت وی شود، بیم داشت. همچنین بر پایه برخی گزارشها دلیل زندانی شدن امام کاظم (ع) این بود که برخی از شیعیان همچون هشام بن حکم ، با وجود اینکه امام دستور به تقیه داده بود، خواست امام را رعایت نمیکردند. این گزارشها مناظرههای هشام بن حکم را از جمله اسباب زندانی شدن امام برشمردهاند.
شهادت امام موسی کاظم (ع)
واپسین روزهای عمر امام کاظم (ع) در زندان سندی بن شاهک سپری شد. شیخ مفید گفته است سندی ، به دستور هارون الرشید امام را مسموم کرد و امام سه روز پس از آن به شهادت رسیدند. شهادت امام در ۲۵ رجب سال ۱۸۳ در بغداد رخ داده است.
درباره كيفيت شهادت امام سه روايت مختلف نقل شده است:
شهادت آن حضرت در پى مسموم كردن امام صورت گرفته است. اين در روايتى از امام رضا (ع) آمده است. همينطور روايات ديگرى كه يحيى بن خالد را به قتل آن حضرت متهم مىكند، اين نكته آمده است.
در نقلى آمده است كه آن حضرت را در فرشى پيچانده و چنان فشار دادهاند كه حضرت به شهادت رسيده است.
روايت ديگر آن است كه حمدالله مستوفى نقل كرده: شيعه گويند به فرمان هارون الرشيد سرب گداخته در حلق ایشان ريختند.
در اين باره روايتى كه بيش از همه شهرت دارد، مسموم ساختن امام است. پس از شهادت امام، پیکر مبارك آن حضرت را به دو دليل در معرض ديد خواص اهل بغداد و عموم مردم قرار دادند:
بنا به نوشته اربلى، سندى بن شاهك، فقها و بزرگان اهل بغداد را كه هيثم بن عدى نيز در ميان آنها ديده مىشد، بر سر پیکر مبارك امام آورد تا ببينند زخم و جراحت و يا آثار خفگى در بدن آن حضرت وجود ندارد و به مرگ طبيعى از دنيا رفته اند.
تاريخ شهادت امام بنا به نقل شيخ صدوق 25 رجب 183 بنا به نقل شيخ مفيد 24 رجب، و در نقل مستوفى، روز جمعه 14 صفر بوده است.
پیکر امام موسی بن جعفر (ع) را در منطقه شونیزیه در مقبره خانوادگی منصور که به مقابر قریش شهرت داشت، دفن کردند. آرامگاه امام کاظم (ع) و امام جواد (ع)، در منطقه کاظمین در بغداد به حرم کاظمین مشهور و زیارتگاه مسلمانان بهویژه شیعیان است. بر پایه روایاتی از امام رضا (ع)، ثواب زیارت قبر امام کاظم، با زیارت قبر پیامبر اکرم (ص)، حضرت علی (ع) و امام حسین (ع) برابری میکند.
شخصیت اخلاقی امام موسی کاظم (ع)
امام موسی کاظم (ع) در علم و تواضح و مکارم اخلاق و کثرت صدقات و سخاوت و بخشندگی ضرب المثل بودند. بدان و بداندیشان را با عفو و احسان بی کران خویش تربیت می فرمودند. شب ها به طور ناشناس در کوچه های مدینه می گشتند و به مستمندان کمک می کردند. مبلغ دویست، سیصد و چهارصد دینار در کیسه ها می گذاشت و در مدینه میان نیازمندان قسمت می کرد. موسی بن جعفر در مدینه معروف بود و اگر به کسی صره ای می رسید بی نیاز می گشت.
محمدحسین متقی نیا
پیارسال
Saleh Zabdari
پیارسال
اگرم نکرده باشی من زیاد دوست نداشتم.
بدک نبود.