صدای انفجار یک بمب هسته‌‌ای چگونه است؟

خلاصه :

در ۱۶ ژوییه ۱۹۴۵، دانشمندان برای اولین‌‌بار توانستند انرژی عظیم ذخیره‌شده در مرکز هسته‌‌ی یک اتم را آزاد کنند؛ آزمایشی که منجر به انفجاری عظیم در صحرای نیو مکزیکو در ایالات متحده شد. کمی بعد، نسل بعدی همین بمب باعث کشته شدن صدها هزار نفر در ژاپن شد، جریان روابط بین‌‌الملل را به‌‌صورت دائمی متحول کرد و یک احساس ترس و وحشت همیشگی را در دل نسل‌‌های بعدی در سراسر جهان به‌‌جای گذاشت.

اما صدای یک انفجار هسته‌ای واقعا چگونه است؟ گرِگ اسپریگز، فیزیکدان اسلحه در آزمایشگاه‌های ملی لارنس لیورمور می‌‌گوید:یکی از دوستان من  که نمی‌خواهد نامش فاش شود، شاهد هشت مورد از این انفجارها در اقیانوس آرام بوده است. او گفت این انفجارها شبیه صدای شلیک یک تفنگ بسیار بزرگ است.

اسپریگز توضیح می‌‌دهد که این انفجارها همگی نسبتا شبیه به یکدیگر هستند. چیزی شبیه به یک موج ضربه که مقدار زیادی انرژی را در هوا آزاد می‌کند و باعث ایجاد یک پالس با سرعتی مافوق سرعت صوت می‌‌شود. این موج ضربه‌ پیش می‌‌رود و همان‌‌طور که در بسیاری از فیلم‌های انفجار آزمایشی می‌‌توان دید، این موج آن‌‌قدر در امتداد زمین پیش می‌‌رود تا اینکه به بیننده برسد. با فرارسیدن موج ضربه، صدای انفجاری گوشخراش احساس می‌‌شود.

انفجارهای هسته‌ای، مشابه بمب‌های عادی به‌‌شمار نمی‌‌آیند. بزرگ‌ترین انفجار هسته‌ای جهان، بمب تزار روسیه بوده است که انرژی معادل ۵۰ مگاتن تی‌‌ان‌‌تی آزاد کرد. این چیزی شبیه‌‌به منفجر کردن ۵۰ میلیارد کیلوگرم تی‌‌ان‌‌تی در آنِ واحد است. حتی اگر یک انسان به‌‌گونه‌ای بتواند از حرارت چنین انفجاری هم جان سالم به‌‌در ببرد، موج انفجار خواهد توانست پرده‌‌ی گوش را پاره کند و تغییرات سریع فشار باعث واردشدن آسیب‌‌هایی کشنده‌ای به اندام‌های توخالی مانند ریه‌ها و معده خواهد شد.

اسپریگز در ادامه می‌‌گوید که موج ضربه در همان لحظه‌‌ی مشاهده به شما نمی‌‌رسد، چون سرعت حرکت صدا بسیار کم‌‌تر از نور است. به‌طور معمول، صدا با سرعت ۱۱۶۰ کیلومتر بر ساعت حرکت می‌‌کند. بنابراین صدای ناشی از یک انفجار در فاصله‌‌ی ۳.۲ کیلومتری از ناظر، پس از حدود ۱۰ ثانیه به او خواهد رسید. اما موج اولیه‌‌ی شوک هسته‌ای می‌تواند پیش از افت سرعت و ناپدیدشدن، با سرعتی تا صد برابر سرعت صوت حرکت کند.

شما هم‌‌اکنون می‌‌توانید نمونه‌‌ای از صدای این انفجارها را بشنوید. بد نیست بدانید بخش عمده‌‌ای از انفجارهای اولیه‌‌ی بمب‌‌های هسته‌‌ای (شامل اولین انفجار ترینیتی) تنها به‌‌صورت تصویری ضبط شدند. بااین‌‌حال، حداقل یک حلقه نوار ویدئویی از یک آزمایش در صحرای نوادا وجود دارد که صدا نیز دارد و هم‌‌اکنون در بایگانی ملی نگه‌داری می‌‌شود.

بیایید امیدوار باشیم که هیچ‌کس دوباره هرگز چنین صدایی را نشنود.

^{ویدئوی مربوط‌به یک آزمایش انفجار بمب اتمی در سال ۱۹۵۳ (به اختلاف زمانی ۳۰ ثانیه‌ای میان تصویر و صدای انفجار توجه کنید)}