امام زمان (عج)

خلاصه :

امام زمان (عج) یگانه فرزند امام عسکری علیه السلام یازدهمین امام شیعیان است.

زندگینامه امام زمان (عج):

نقش: امام دوازدهم شیعه

نام: محمد بن حسن

کنیه: ابوالقاسم، احمد و ...

زادروز: نیمهٔ شعبان سال ۲۵۵ یا ۲۵۶ هـ.ق

زادگاه: سامرا

پدر: حسن عسکری

مادر: نرجس خاتون یا صیقل

لقب ها: حجت، مهدی، قائم، بقیةالله، حجةالله، صاحب‌الزمان، المنتظَر، غائب، صاحب‌الأمر، ولی عصر، منصور، منتقم و ...

امام زمان (عج) کیست؟

محمد بن الحسن العسکری معروف به حجت بن الحسن، بنابر اعتقاد شیعیان دوازده‌امامی دوازدهمین و آخرین امام و همان مهدی موعود است. امام زمان فرزند حسن بن علی عسکری (امام یازدهم شیعیان) و همچون پیامبر اسلام نامش محمد و کنیه‌اش ابوالقاسم است. «امام زمان»، «صاحب الزمان»، «ولی عصر»، «قائم آل محمد» و «مهدی موعود» از القاب مشهور اوست.

پس از درگذشت حسن عسکری (امام یازدهم شیعیان) در سال ۲۶۰ هجری و سن ۲۸ سالگی، از آنجا که حسن عسگری برخلاف سایر امامان شیعه —که در زمان حیاتشان جانشین بعدی را تعیین کرده بودند— بطور علنی جانشینی برای خود برجای نگذاشته بود، بحران فکری و اعتقادی بزرگی در میان پیروان امام شیعه بوجود آمد. در این دوران که به «سال‌های حیرت» موسوم است، شیعیان به فرقه‌های متعددی منشعب شدند. عده‌ای از شیعیان اعتقاد داشتند که از حسن عسکری فرزندی باقی نمانده‌است یا این فرزند در گذشته‌است؛ بسیاری از شیعیان امامت جعفر برادر حسن عسکری را پذیرفتند و گروه‌هایی نیز متوجه فرزندان و نوادگان امامان نهم و دهم شیعه شدند. اما اصحابی از حسن عسکری چنین گفتند که «وی پسری داشته که جانشینی مشروع برای امامت است». طبق گفتهٔ عثمان بن سعید، نایب و وصی حسن عسکری، این پسر مخفی نگاه داشته شده بود، چرا که ترس آن می‌رفت که توسط دولت دستگیر شود و به قتل برسد. دیدگاه این گروه که در ابتدا دیدگاه اقلیت شیعه بود، به‌مرور به دیدگاه تمامی شیعیان امامی تبدیل شد که شیعیان دوازده امامی فعلی هستند.

غیبت صغری:

پس از شهادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام در سال ۲۶۰ ق دوره غیبت صغری آغاز شد و تا سال ۳۲۹ ق ادامه پیدا کرد. در این دوره حضرت مهدی(عج) از طریق چهار نائب به ادامه امور مردم می پرداختند.

دوره غیبت کبری:

این دوران از سال ۳۲۹ ق شروع شد و تا زمانی که خداوند مصلحت بدانند ادامه خواهد داشت در این دوره پاسخ به پرسش ها و احکام مردم بر عهده نایبان عام آن حضرت است و حضرت نایب خاصی برای این دوره معرفی نکرده اند.

مسجد جمکران میعادگاهی برای منتظران حضرت صاحب الزّمان(عج):

بعد از گذشت ۱۱۳ سال از شروع غیبت (صغرا و کبرا) در سال ۳۷۳ ه‍. ق. برای اوّلین مرتبه وجود مقدّس امام عصر(عج) مستقیم و بدون واسطه، خودشان دست به کار شدند و در تشرّفی در عالم بیداری دستور ساخت مسجد مقدّس جمکران را ابلاغ فرمودند تا کعبه ای بنا شود که عاشقی و انتظار را تفسیر کند و در این میان، میعادگاهی برای چشم انتظاران حضرت موعود(عج) شود، دل سوختگانی که گرد هم آیند تا با نماز و دعا برای فرج، طواف عشق به جای آورند.

در شب سه شنبه ۱۷ ماه رمضان سال ۳۷۳ ه‍. ق. حسن بن مثله جمکرانی به دستور مولایش فرا خوانده شد و در همین مکان فعلیِ مسجد، حضرت را با جمعی از همراهان ملاقات کرده و دستور بنای مسجد را با تشریفات خاصّی دریافت کرد. همچنین حضرت امر فرمودند که مردم به این مکان روی بیاورند و اعمال خاصّی نیز برای آن مشخّص فرمودند که نتیجه آن توجّه مردم به حضرت و درخواست ظهور ایشان است.

چرا مسجد جمکران را چهارشنبه شب‌ها زیارت می‌کنیم؟

بیشتر کاروانها و برنامه ریزی های زیارت مسجد جمکران در شبهای چهارشنبه انجام می شود که شاید بسیاری از ما دلیل آن را ندانیم.

حضرت بقیةاللَّه(عج) فرمودند: فردا شب که شب چهارشنبه است، آن بز را به همین جایگاه بیاور و ذبح کن و روز چهارشنبه که هجدهم ماه رمضان است، گوشت آن را به بیماران صعب‏العلاج انفاق کن که خداوند، همه‏شان را شفا عنایت می‌‏کند. همین تعیین زمان از جانب امام عصر(عج) روز دیدار عشقان را هم مشخص کرد و فضیلت بخشید.