میدان نقش جهان اصفهان، میدان مرکزی این شهر است که در مجموعه تاریخی نقش جهان قرار گرفته است. این میدان در دوره تیموریان ساخته شد و در زمان شاه عباس اول توسعه پیدا کرد تا به شکل امروزی رسید. مساحت این میدان نزدیک به ۸۵ هزار متر مربع است.
در زمان شاه عباس اول، این میدان محل بازی چوگان، برگزاری آیینها، جشنها و نمایشهای گوناگون و همچنین رژه قشون بوده است. هنوز هم دو دروازه سنگی چوگان مربوط به آن دوره در این میدان باقی مانده است.
۲. مسجد شیخ لطف الله
ساخت مسجد شیخ لطف الله در سال ۱۶۰۳ در دوران صفوی آغاز و در سال ۱۶۱۹ به پایان رسید. این مسجد را معمار زبردست ایرانی، «محمدرضا اصفهانی» ساخته است. اصفهانی در ساخت این مسجد معماری و کاشیکاری را به هم پیوند زده و اثری بینظیر خلق کرده است که هر بیننده و گردشگری را به تحسین وا میدارد. مسجد شیخ لطف الله در ضلع شرقی میدان نقش جهان اصفهان و روبروی کاخ عالی قاپو قرار دارد و جزو مکانهایی است که در سفر به اصفهان حتما باید از آن بازدید کنید.
۳.پل خاجو
پل خاجو از شاهکارهای زمان شاه عباس دوم است که بر روی زاینده رود ساخته شده است. پل خواجو یا پل بابا رکن الدین عملکردهایی مانند سد و تنظیم جریان آب داشته است. این پل از لحاظ معماری، استحکام و تقارن بینظیر است. پل خواجو در ۱۵ دی ۱۳۱۰ ثبت ملی شده است. وسط پل برای اقامت موقتی شاه صفوی و خانواده او ساختمانی به نام بیگربیکی بنا شد. این ساختمان اکنون هم وجود دارد و طاقهای آن دارای تزئینات نقاشی است.
۴. سی و سه پل
پل الله وردی خان یا سی و سه پل، پل زیبا و بینظیری است که نمادی از آناهیتا است. این پل از شاهکارهای معماری صفوی و از مشهورترین پلهای ایران است که در انتهای جنوبی خیابان چهارباغ یا خیابان انقلاب اصفهان قرار دارد. سی و سه پل با نظارت و هزینهی الله وردی خان، سردار معروف صفوی، بر روی زاینده رود ساخته شد.
سی و سه پل محلی برای جشن آب پاشان یا آب ریزان بوده است. در این جشن در ۱۳ تیرماه هر سال، با ریختن آب و گلاب روی یکدیگر جشن آب پاشان برگزار میکردند. مراسم «خاج شویان» که مخصوص ارامنه اصفهان در دوران صفویه و محل اجتماع شاعران، بزرگان، رجال و سایر مردم بوده است هم در این پل برگزار میشده است.
این پل همواره مورد تحسین بسیاری از صاحبنظران در دنیا بوده؛ تا جایی که پرسی سایکس، سی و سه پل را یکی از پلهای درجه اول دنیا خوانده و شاردن آن را شاهکار معماری میداند.
۵. کاخ چهل ستون
کاخ چهل ستون نیز از شاهکارهای به یادگار مانده از عصر صفوی در اصفهان است که بنا به کتیبه معرف تاریخ آن، عنوان مبارکترین بنای دنیا را دارد. این کاخ در شرق خیابان چهار باغ پایین، جنوب خیابان سپه و غرب میدان نقشجهان قرار گرفته است. معماری این کاخ ترکیبی از هنر معماری چینی، ایرانی و فرنگی است و یک ایوان اصلی دارد که رو به شرق ساخته شده است. این ايوان مرکب از دو بخش است: يک بخش که بر ۱۸ ستون چوبی و رفيع استوار است و چهارستون وسط که روی ۴ شير سنگی قرار گرفته و حجاری آنها بهگونهای است که دو شير به یک سر انسان نشان داده میشود.
۶. مدرسه چهار باغ
مدرسهی چهار باغ که اکنون با نام مدرسهی علمیه امام صادق (ع) شناخته میشود، در زمان سلطنت شاه سلطان حسین، آخرین پادشاه حکومت صفوی ساخته شده است. این بنای باشکوه و دیدنی در ضلع شرقی خیابان چهارباغ اصفهان قرار دارد. این مدرسه را میتوان آخرین بنای مهم و عظیمی دانست که در دوران صفویان در اصفهان ساخته شده است.
هیچ یک ازآثار تاریخی موجود در شهر اصفهان به اندازهی مدرسهی چهارباغ، توجه گردشگران و جهانگردان خارجی را به خود جلب نمیکند. این بنا را میتوان کلکسیون کاشیکاری ایرانی نامید.
۷. عمارت هشت بهشت
باغ هشت بهشت در بافت شهری اصفهان در غرب خیابان چهار باغ پایین، شرق به خیابان متاخری و جنوب به بازارچه بلند (بازار هنر) قرار دارد. این باغ نیز از یادگاریهای عصر صفوی است. هشت بهشت از باغهای مسطح است که در میان چند باغ دیگر از جمله خرگاه، بهشت آیین و دمور قرار گرفته است. بخش مرکزی باغ به صورت ۴ صفه است که سقفی بر روی آن قرار دارد و با مقرنسهای گچی زیبا پوشیده شده است. آنچه در اين عمارت حائز اهميت است، ارتباطی است که ميان فضاها و قسمتهای مختلف آن پديد آمده است. اين ارتباط باعث شده تا عمارت هشتبهشت اصفهان در عين تنوع و گوناگونی و تعدد فضا از وحدت و يکپارچگی و تزئينات قابلتوجه برخوردار شود.
۸. باغ پرندگان
باغ پرندگان اصفهان در سال ۱۳۷۵ با مساحت ۵۵ هزار متر مربع آغاز به کار کرد و یکی از جاذبههای تفریحی مهم شهر اصفهان و بخشی از پارک جنگلی ناژوان و رودخانه زاینده رود است. این باغ از معدود باغهای پرندگان در خاورمیانه است که بیش از ۱۳۰ گونه از انواع مرغ و پرنده در ان نگهداری میشوند. این باغ علاوه بر جاذبههای تفریحی، واحدهای آموزشی، علمی و تحقیقاتی نیز دارد. حتما در سفر به اصفهان بازدید از این باغ زیبا را در برنامه خود قرار دهید.
۹. باغ گل ها
باغ گلهای اصفهان در حاشیه جنوب شرقی میدان بزرگمهر و در نزدیکی رودخانه زاینده رود ساخته شده است. مساحت باغ ۲۵۰۰ متر مربع است و ۲۵۰ گونه گياهان صخرهای كه نمايی از طبيعت را ارائه میکند، در اين باغ كاشته شده است.
۱۰. منار جنبان
منارجنبان از عمارتهای شگفتانگیز ایران کهن است. این اثر تاریخی در دوران ایلخانی و در زمان حکومت اولجایتو ساخته شده و در سال ۱۳۲۱ ثبت ملی شده است. این مناره با وجود استحکام بسیار زیادی که دارد، در جای خود تکان میخورد و همین امر باعث شده به آن منارجنبان گفته شود. استادان کاشیکاری آن زمان، این اثر بینظیر را با کاشیهای ستارهای شکل و لاجوردی رنگ تزیین کردهاند. منارجنبان در کیلومتر ۶ جاده اصفهان به نجف آباد قرار گرفته است و از بناهایی است که در فهرست مکانهای دیدنی هر گردشگر و مسافری به اصفهان قرار میگیرد.
۱۱. پارک صفه
کوه صفه که در جنوب شهر اصفهان قرار دارد، یکی از محبوبترین جاذبههای گردشگری در استان اصفهان به شمار میرود. پارک صفه دارای فضای سبز بسیار زیبا در کنار باغ وحش، سالن بولینگ، تله کابین، چشمهها و غارها در کنار رستورانها و چایخانههای سنتی و مدرن است که همگی آمادهی پذیرایی از مسافران و بازدیدکنندگان این کوه زیبا هستند.
اگر علاقهمند به کارتینگ و پینت بال هم هستید، میتوانید به مجموعهی شهدای ارتش (سه راه حکیم نظامی)، در نزدیکی کوه صفه مراجعه کنید.
۱۲. مسجد امام
مسجد امام اصفهان یکی از مساجد میدان نقش جهان است که در قرن یازدهم ساخته شده است. این بنا در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ ثبت ملی شده است. مسجد امام در ضلع جنوبی میدان نقش جهان قرار دارد. ورودی مسجد در ضلع جنوبی است و چند ورودی دیگر در اطراف بنا برای دسترسی آسانتر ساخته شده است. این مسجد از نظر معماری و تزیینات زیبای آن اهمیت دارد و گردشگران بسیاری را به بازدید و تحسین از بنا ترغیب میکند.
۱۳. چهار باغ عباسی
یکی از مشهورترین چهار باغهای ایران، چهار باغ عباسی اصفهان است که هر چند امروزه از عظمت و شکوه آن چیز زیادی باقی نمانده، ولی در زمانی نه چندان دور مورد توجه هنردوستان ایرانی و جهانگردان سایر ملل بوده است. چهار باغ عباسی در حال حاضر بین دروازه دولت و سیوسه پل قرار دارد.
این چهار باغ در واقع مجموعهای از چند چهار باغ است که نام یکی از آنها را بر تمامی مجموعه نهادهاند و در اطراف یک خیابان اصلی بنا شدهاند. چهار باغ عباسی و چهار باغ بالا بعد از تعیین اصفهان به عنوان پایتخت در عصر شاه عباس اول و به دستور ایشان ساخته شدهاند. چهار باغ پایین به دستور رضاشاه پهلوی و با همان طرح چهار باغ صفوی ساخته شده است.