مقالات

السلام علیک

يا باقرالعلوم


خلاصه :

شهادت امام محمد باقر علیه السلام بر امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف و عموم شیعیان جهان تسلیت باد

ولادت امام محمد باقر
حضرت ابو جعفر، باقر العلوم، در شهر مدینه تولد یافت.و بر اساس نظریه بیشتر مورخان و كتابهاى روایى، تولد آن گرامى در سال 57 هجرى بوده است. (1) این نقل، با روایاتى كه نشان مى‏دهد امام باقر (ع) به هنگام شهادت جد خویش ـ حسین بن على (ع) ـ در سرزمین طف حضور داشته و سه سال از عمرش مى‏گذشته است هماهنگى دارد.
در روز و ماه ولادت آن حضرت نیز نقلهاى مختلفى یاد شده است:
 
 ـ سوم صفر 57 هجری 
 ـ پنجم صفر 57 هجرى
 ـ جمعه اول رجب 57 هجرى
 ـ دوشنبه یا سه شنبه اول رجب 57 هجرى 
 
بیشتر محققان با ترجیح نظریه نخست، یعنى سوم صفر آن را پذیرفته‏اند.
 
تبار والاى امام باقر (ع)
امام محمد باقر (ع) از جانب پدر و نیز مادر، به شجره پاكیزه نبوت منتهى مى‏گردد.
او نخستین مولودى است كه در خاندان علویان از التقاى دو بحر امامت (نسل حسن بن على و حسین بن على علیهما السلام) تولد یافت 
پدر: على بن الحسین، زین العابدین (ع) .مادر: ام عبد الله، فاطمه، دختر امام حسن مجتبى (ع) 
مادر گرامى امام باقر (ع) نخستین علویه‏اى است كه افتخار یافت فرزندى علوى به دنیا آورد براى وى كنیه‏هایى چون ام الحسن و ام عبده آورده‏اند، اما مشهورترین آنها، همان ام عبد الله است.
در پاكى و صداقت، چنان نمونه بود كه صدیقه‏اش لقب دادند.
امام باقر (ع) مادر بزرگوار خویش را چنین توصیف كرده است:
روزى مادرم كنار دیوارى نشسته بود، ناگهان دیوار ریزش كرد و در معرض ویرانى قرار گرفت، مادرم دست بر سینه دیوار نهاد و گفت، به حق مصطفى (ص) سوگند، اجازه فرو ریختن ندارى.دیوار بر جاى ماند تا مادرم از آن جا دور شد.سپس دیوار فرو ریخت.
 
نام و كنیه امام محمد باقر
نام آن حضرت محمد است.این نامى است كه رسول خدا (ص) از دیر زمان براى وى برگزیده بود .
جابر بن عبد الله انصارى یار دیرین پیامبر (ص) افتخار دارد كه سلام رسول خدا را به امام باقر (ع) ابلاغ كرده است.از بیان او ـ كه به تفصیل خواهد آمد ـ استفاده مى‏شود كه نامگذارى امام باقر (ع) به وسیله پیامبر اكرم (ص) صورت گرفته است.كنیه آن گرامى ابو جعفر  است و جز این كنیه‏اى براى وى نقل نكرده‏اند. 
 
القاب امام محمد باقر
براى امام باقر (ع) این القاب یاد شده است:
 
ـ باقر.
این لقب مشهورترین القاب آن حضرت بشمار مى‏آید و بیشتر منابع بدان تصریح كرده‏اند.
در بیان فلسفه تعیین این لقب براى وى، آمده است:
شكافنده معضلات علم و گشاینده پیچیدگی هاى دانش بود وبه دلیل گستردگى معارف و اطلاعاتى كه در اختیار داشت، باقر نامیده شد.
از طرفی نتیجه سجده‏هاى بسیار، پیشانیش فراخ گشته بود واحكام را از متن قوانین كلى، استنباط و استخراج می ‏كرد. 
 
 ـ شاكر
 
ـ هادى
 
 ـ امین ـ شبیه، به جهت شباهت آن حضرت به رسول خدا (ص) 
 
همسران امام محمد باقر
در منابع تاریخى، براى امام باقر (ع) دو همسر و دو «ام ولد»  نام برده‏ اند.
همسران عبارتند از:
 
 ـ ام فروة دختر قاسم بن محمد بن ابى بكر.
او هر چند از نسل ابو بكر بود، اما همانند پدرش قاسم بن محمد حق امامان را مى شناخت و اهل ولایت معصومین (ع) بود، چنان كه در روایتى از امام رضا (ع) آمده است كه روزى نام قاسم بن محمد نزد آن حضرت برده شد، امام فرمود: او به ولایت و امامت اعتقاد داشت.
 
ـ ام حكیم دختر اسید بن مغیره ثقفى.
 
فرزندان امام محمد باقر
براى امام باقر (ع) هفت فرزند یاد كرده‏اند، پنج پسر و دو دختر.
 
 ـ جعفر بن محمد الصادق (ع) .
وى مشهورترین، ارجمندترین و با فضیلت ترین فرزند امام باقر (ع) است كه از ام فروة زاده شد و نسل امامت از طریق او استمرار یافت.
 
 ـ عبد الله بن محمد.او یگانه برادر امام صادق (ع) بشمار می ‏آید كه هم از ناحیه پدر و هم از ناحیه مادر با آن حضرت متحد است.مورخان وى را صاحب فضل و صلاح دانسته‏اند و متذكر شده‏اند كه فردى از بنى امیه به او سم خورانید و او را به شهادت رساند.
 
 ـ ابراهیم بن محمد، از ام حكیم.
 
 ـ عبید الله بن محمد، از ام حكیم.
 
ـ على بن محمد.
 
 ـ زینب بنت محمد، این دو (یعنى زینب و على) از یك مادرند كه ام ولد بوده است.
 
 ـ ام سلمه، مادر وى را نیز ام ولد دانسته‏ اند.
 
برخى از منابع، تنها شش فرزند براى امام باقر (ع) نام برده‏ اند و بر این باورند كه امام باقر فرزندى به نام عبید الله نداشته است.
 
گروهى دیگر گفته اند: امام باقر (ع) دو دختر نداشته است، بلكه زینب و ام سلمه در حقیقت دو نام براى یك دختر است.
 
شهادت آن حضرت
سرانجام در هفتم ذيحجه سال 114  هجری در سن 57 سالگی در مدينه با توطئه هشام مسموم شد و چشم از جهان فروبست . پيکر مقدسش را در قبرستان بقيع - کنار پدر بزرگوارش - به خاک سپردند.

برای درج دیدگاه باید ابتدا به عنوان کاربر به سایت وارد شده باشید.

پسران

دختران