قانون اساسی چیست؟ چرا هرکشور باید قانون اساسی داشته باشد؟ چرا ما باید به آن پایبند باشیم؟

وزارت آموزش

خلاصه :

زمان تقریبی برای مطالعه ۴ دقیقه میباشد.

۱۲ آذر هر سال یادآور خاطره‌ای عظیم و مبارک در تاریخ سراسر شکوه و عظمت ملت ایران است که به‌موجب آن سیر حرکت انقلابی مردم این سرزمین پس از سرنگونی حکومت ستمشاهی و استقرار حکومت جمهوری اسلامی ایران، به تثبیت پایه‌های نظام سیاسی جدید از طریق تصویب قانون اساسی منتهی شد. قانون اساسی جمهوری ایران که مبین نهاد‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه ایران بر اساس اصول و ضوابط اسلامی است، اهداف و پایه‌های نظام حکومتی جدید، وظایف و تکالیف آن، ساختار‌های اساسی و کلان اداره‌ی نظام جمهوری اسلامی ایران و حقوق و آزادی‌های عمومی مردم و نحوه تضمین آن‌ها را بیان می‌کند.
تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مرهون نگاه تیزبین امام امت در لزوم طراحی نظام اسلامی و تغییر بنیان‌های نظام طاغوتی مبتنی بر خواست و اراده‌ی مردم بود. از همین‌رو مردم با انتخاب نمایندگان خود، مجلس بررسی نهایی قانون اساسی را که از اکثریت فقها تشکیل شده بود را مأمور تدوین قانون اساسی کردند و پس از آن نیز بار دیگر مردم در همه پرسی عمومی به متن تهیه‌شده توسط نمایندگانشان رأی مثبت دادند.
فصل ممیز قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را می‌توان طراحی نظام سیاسی مبتنی بر آموزه‌های الهی دانست. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در راستای تحقق ایده‌ی مردم‌سالاری دینی، آموزه‌های شریعت اسلام را به‌عنوان هنجار برتر نظام حقوقی معرفی نمود و برای آن ساختار‌سازی کرد.
ولایت فقیه و امامت امت در رأس ساختار‌های نظام اسلامی به‌عنوان هدایتگر امت، ضامن عدم انحراف حرکت جامعه از خط سیر اصیل اسلامی و ضامن تحقق حقوق و آزادی‌های مشروع مردم به‌عنوان مهم‌ترین ساختار حراست و پاسداری از مبانی نظام اسلامی و همچنین نقش تعیین نقش تصمیم‌گیری و اداره امور کشور به اتکاء آراء عمومی و تضمین حقوق و آزادی‌های مردم در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به‌عنوان نقاط درخشان قانون اساسی جمهوری اسلامی است.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مبین نهادهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه ایران بر اساس اصول و ضوابط اسلامی است که انعکاس خواست قلبی امت اسلامی میباشد. ماهیت انقلاب عظیم اسلامی ایران و روند ‎ مبارزه مردم مسلمان از ابتدا تا پیروزی که در شعارهای قاطع و کوبنده همه قشرهای مردم تبلورمی‌یافت این خواست اساسی را مشخص کرده و اکنون در طلیعه این پیروزی بزرگ ملت ما با تمام وجود نیل به آن را می‌طلبد. ویژگی بنیادی این انقلاب نسبت به دیگر نهضت‌های ایران در سده اخیر مکتبی و اسلامی بودن آن است، ملت مسلمان ایران پس از گذر از نهضت ضد استبدادی مشروطه و نهضت ضد استعماری ملی شدن نفت به این تجربه گرانبار دست یافت که علت اساسی و مشخص عدم موفقیت این نهضت‌ها مکتبی نبودن مبارزات بوده است. گرچه در نهضت‌های اخیر خط فکری اسلامی و رهبری روحانیت مبارز سهم اصلی و اساسی را بر عهده داشت، ولی به دلیل دور شدن این مبارزات از مواضع اصیل اسلامی، جنبش‌ها به سرعت به رکورد کشانده شد. از اینجا وجدان بیدار ملت به رهبری مرجع عالیقدر تقلید حضرت آیت الله العظمی امام خمینی ضرورت پیگیری خط نهضت اصیل مکتبی و اسلامی را دریافت و این بار روحانیت مبارز کشور که همواره در صف مقدم نهضت‌های مردمی بوده و نویسندگان و روشنفکران متعهد با رهبری ایشان تحرک نوینی یافت.