آموزش
swal({ title: "باسلام", text: "با سلام خدمت آقای مالکی ریز مفهوم ۳۴ فارسی دهم تقدیم شما", icon: "info", button: "ممنونم", });
خلاصه :
اینجا قراره ارایه واج آرایی رو یه توضیح و آموزش مختصر بدمواجآرایی تکرار یک یا چند واج صامت یا مصوت در شعر یا در نثر است، که در کلمه‌های یک مصراع یا بیت به گونه‌ای که آفریننده موسیقی درونی باشد و بر تأثیر شعر بیفزاید. موسیقی برخاسته از واج‌آرایی صامت‌ها عموماً محسوس‌تر از موسیقی‌است که از واج‌آرایی مصوت‌ها ایجاد می‌شود. با این حال مصوت‌ها نیز تأثیر خاصی در واج‌آرایی داشته‌اند؛ قدما تکرار مصوت (-ِ) را تتابع اضافات می‌نامیده‌اند و چنین می‌پنداشتند که مانع روشنی و رسایی سخن سخن است در حالی که امروزه در ادبیات بر این باورند که این تکرار و همچنین تکرار مصوت «اُ» موسیقی بیت را بیشتر کرده و بر تاثیر کلام می‌افزاید؛
مانند این بیت از سعدی:
خواب نوشین بامداد رحیل / بازدارد پیاده را ز سَبیل
مصرع نخست این رباعی خیام که ف تکرار شده و مصرع دوم که س تکرار شده است.
افسوس که بیفایده فرسوده شدیم / وَز آسِ سپهرِ سرنگون سوده شدیم
یا این بیت از حافظ:
شور شراب عشق تو آن نفَسم رَوَد ز سر / کاین سرِ پُرهوس شود خاکِ درِ سرای تو
یکی از زیباترین نمونه‌های حس‌آمیزی را در این بیت حافظ می‌توان دید:
از صدای سخن عشق ندیدم خوش‌تر / یادگاری که در این گنبد دوّار بماند
در این بیت علاوه بر تکرار واج «س» در مصرع اوّل و واج «د» در مصرع دوم ، نکته دیگری که به واج‌آرایی زیبایی دوچندانی بخشیده است
تعریف دوم:
به آن دسته از آرایه‌های ادبی که از تناسب های آوایی و لفظی میان واژه ها پدید می‌آید می‌گویند
به تکرار یک واج صامت یا مصوت در یک بیت یا عبارت گفته می‌شود به گونه‌ای طنین آن در گوش بر جای بماند و باعث پیدایش موسیقی آوایی در آن بخش از سخن شود
رشته تسبیح اگر بگسست معذورم بدار / دستم اندر ساعد ساقی سیمین ساق بود
(واج آرایی با تکرار صامت /س/)
مثال ۲:
خیزید و خز آرید که هنگام خزان است / باد خنک از جانب خوارزم وزان است
(واج آرایی با تکرار صامتهای /خ/ و /ز/)
این دو حرف به زیبایی بیانگر خزان می باشند.
آقاي مالكي
پیارسال